Қазақстан табиғи газды пайдалану және тұтыну бойынша топ-50 елдің қатарына кіреді
Биылғы жылдың басына қарай ҚР-дағы көшелердегі газ желісінің ұзындығы 34,8 мың шақырымды құрады, бұл бір жыл бұрынғыдан 6,6% артық.
Астана. 12 қазан. KAZAKHSTAN TODAY - Биылғы жылдың басына қарай ҚР-дағы көшелердегі газ желісінің ұзындығы 34,8 мың шақырымды құрады, бұл бір жыл бұрынғыдан 6,6% артық. Жыл ішінде 2,3 мың шақырым желі қосылып, 13,9 шақырымы істен шығып қалды.
74,1 шақырым желі жөндеуді қажет етеді, 2021 жылы 103 шақырымы жөнделді, деп хабарлайды ranking.kz.
2010–2021 жылдар аралығында мемлекеттік бюджет есебінен 1,3 мыңнан астам газдандыру жобасы жүзеге асырылды, өңірлерде 18 мың шақырымнан астам газ тарату желілері салынды. Атап айтқанда, 2019 жылдың желтоқсан айында Қызылорда - Астана бағыты бойынша ұзындығы 1,06 мың шақырым "Сарыарқа" газ құбырының құрылысы аяқталып, бірінші кезегі бітіп, пайдалануға берілді.
ҚР газ саласын дамытудың 2022-2026 жылдарға арналған кешенді жоспарына сәйкес, 2022 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша, ел тұрғындарын газдандыру деңгейі 53,1%-ға жетіп, 9,8 млн адам көгілдір отынға қосылды. Газдандыру деңгейінің өсуін және жаңа тұтынушылардың қосылуын ескере отырып, 2010–2021 жылдары ішкі нарықта газды тұтыну көлемі 106%, яғни 9 млрд-тан 18,6 млрд куб метрге дейін өсті.
Еске сала кетейік, елімізде 2015–2030 жылдарға арналған ҚР газдандырудың бас схемасы жүзеге асырылуда. Биылғы жылдың соңына дейін схема жаңартылады деп күтілуде.
Index Mundi аналитикалық деректеріне сәйкес, 2020 жылы қарастырылған 213 елдің ішінде тек 144 ел табиғи газды пайдаланған. Оның ішінде Қазақстан тұтынылған газдың жалпы көлемі бойынша (жылына 15,4 млрд куб метр) 43-орында және жан басына шаққандағы тұтынылатын газ көлемі бойынша (жылына 805,1 куб метр) 41-орында болды. Қазақстанда жан басына шаққандағы тұтыну көлемі Армения, Молдова, Украина (бірқатар себептерге байланысты ТМД-да даулы мәртебеге ие), Қырғызстан және Тәжікстан сияқты ТМД елдерінің көрсеткішінен жоғары.
Сондай-ақ, Қазақстандағы газ бағасы мен сектордағы тарифтер мен жалақының ара қатынасы Еуропаның елдері ішіндегі ең қолайлы екенін еске сала кетейік.
ҚР-да қолданыстағы тарату желілеріне барынша көп халықты қосу өте өзекті мәселе. Қазақстанның көрсеткіштері айтарлықтай оптимистік, бірақ әлі де жақсартуға болады.
ҚР-да тұтынушыларды газға қосу процесін жеңілдету және жеделдету шаралары жүргізілуде. Табиғи монополияларды реттеу комитеті (ҚР ҰЭМ ТМРК) газға қосылуға техникалық шарттарды алу кезінде талап етілетін құжаттар тізбесін айтарлықтай қысқарту мақсатында бірқатар нормативтік-құқықтық актілерге өзгерістер енгізді. Бұрын талап етілетін сегіз құжатқа қарағанда, енді мұндай бес құжат қажет болады.
Ақпарат көзі: forbes.kz
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Қазақстан мен Иран арасындағы тауар айналымы 300 млн долларға жетті
Қазақстан Премьер-министрі Олжас Бектенов Алматы қаласындағы Еуразиялық үкіметаралық кеңес отырысы аясында Иран Ислам Республикасының бірінші вице-президенті Мохаммад-Реза Арефпен кездесті. Сауда-экономикалық қарым-қатынастарды тереңдету, ауыл шаруашылығы, көлік және логистика саласындағы ынтымақтастықты, сондай-ақ инвестициялық өзара іс-қимыл мәселелері қаралды, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
Келіссөздер барысында тараптар Иран Ислам Республикасының өткен жылғы желтоқсан айында Еуразиялық экономикалық одақта байқаушы мәртебесін алуы екіжақты қатынастардың барлық бағыты бойынша дамуына ықпал ететінін атап өтті. Иран - Қазақстанның Каспий аймағындағы тату көршісі. Өткен жылдың 11 айында екі ел арасындағы тауар айналымы 8,1%-ға артып, шамамен $300 млн-ға жетті.
Қазақстан тарапы жалпы құны $132 млн-нан асатын 60 тауар түрін әртараптандыруға, экспорт көлемін ұлғайтуға және ауқымын кеңейтуге қызығушылық танытты. Атап айтқанда, биыл елімізде 26 млн тоннадан астам астық жиналды. Отандық экспорттаушылар бидай, арпа және майлы дақылдарды қоса алғанда, астық өнімдеріне деген Иран нарығы сұранысын қанағаттандыруға дайын. Жалпы, өткен жылдың 11 айында Қазақстан мен Иран арасындағы агроөнеркәсіп тауарының айналымы 25%-ға артып, $186 млн-ға жетті.
Солтүстік - Оңтүстік" халықаралық дәлізі шеңберінде жүк тасымалдау көлемін арттыру, транзиттік мүмкіндіктерді кеңейту және инфрақұрылымды дамыту мақсатында көлік-логистика саласындағы ынтымақтастық мәселелері талқыланды. Қазақстан (Ақтау, Құрық) және Иран (Анзали, Амирабад) порттары терминалдарын жаңғыртудың келешегі мәселелері қаралды.
Біздің басты мақсатымыз - екі мемлекет басшылары айқындаған міндеттерді толығымен жүзеге асыру және Қазақстан-Иран ынтымақтастығын сапалы жаңа деңгейге көтеру. Біздің сауда-экономикалық әріптестігіміздің әлеуеті жоғары, оны одан әрі дамыту үшін мүмкіндіктеріміз жеткілікті. Өзара құрмет пен достық аясында өтіп жатқан бүгінгі келіссөздер екі ел арасындағы көпжақты ынтымақтастықты нығайтуға мүмкіндік береді деп сенемін", - деп атап өтті Олжас Бектенов.
Мемлекеттеріміз географиялық және аумақтық жағынан байланысып жатыр. Елдеріміздің көшбасшылары арасында сындарлы саяси диалог орнатылды. Екі мемлекет басшылары үкіметтер алдына екіжақты сауда көлемін $3 млрд-қа дейін арттыру міндетін қойды. Біз өз тарапымыздан екіжақты ынтымақтастықты кеңейту мәселелерін жан-жақты талқылауға дайынбыз", - деді Мохаммад-Реза Ареф.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
"Keden" ақпараттық жүйесінде көлік құралына арналған кедендік декларацияны іске қосылады
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті "Keden" жаңа кедендік ақпараттық жүйесін кезең-кезеңмен енгізу жұмыстары аясында халықаралық тасымалға арналған көлік құралдарын кедендік декларациялау процесін көлік құралына арналған декларация арқылы енгізуді жүзеге асырады, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитетінің баспасөз қызметінен.
2025 жылдың 31 қаңтары сағат 00:00-ден бастап, халықаралық тасымалға арналған көлік құралдарын, теміржол көлігін қоспағанда, кедендік декларациялау "Keden" ақпараттық жүйесінде декларация толтыру арқылы жүзеге асырылады.
Сонымен бірге, халықаралық тасымалға арналған теміржол көлік құралдарын кедендік декларациялау "АСТАНА-1" ақпараттық жүйесінде "Қазақстан Темір Жолы" АҚ-пен ақпараттық өзара іс-қимыл жұмыстарын аяқтағанға дейін жалғасады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
2025 жылы әлеуметтік салаға арналған бюджеттік шығыстар 9,6 трлн теңгені құрайды
Мемлекет басшысының тапсырмаларын орындау мақсатында Үкіметтің басым міндеттері - азаматтарға жан-жақты әлеуметтік қолдау көрсету және халықтың өмір сүру сапасын жақсарту болып отыр. Бюджетті жоспарлау және атқару кезінде аталған бағыттарға ерекше назар аударылады, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
Осылайша, биыл Үкімет бюджеттік жоспарлау шеңберінде адами капиталды, әлеуметтік саланы дамытуға және азаматтардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған бағдарламаларға байланысты баптар бойынша қаржыландыруды ұлғайтуды көздеді.
2025 жылы республикалық бюджет шығыстары 25,8 трлн теңге болды. Атап айтқанда, биыл әлеуметтік салаға арналған шығыстар 9,6 трлн теңгеге дейін ұлғайтылды, бұл жалпы шығыстар көлемінің 37,2%-ын құрайды. Өңірлерді қолдауға 7,7 трлн теңге (29,8%); экономиканың нақты секторын дамытуға - 2,2 трлн теңге (8,5%); өзге шығыстарға - 3,4 трлн теңге (13,3%) бөлінді.
Бұл ретте 2024 жылы республикалық бюджет шығыстары 23,6 трлн теңгені құрады. Әлеуметтік салаға шамамен 8,8 трлн теңге (жалпы көлемнің 37,3%-ы) бөлінді. Өткен жылы халықты әлеуметті қамсыздандыру меназаматтарға әлеуметтік көмек көрсетуге жұмсалған шығыстар 5,3 трлн теңгені құрады. Денсаулық сақтау саласын қолдау және дамытуға - 2,2 трлн теңге; ғылым мен жоғары білімге - 700 млрд теңге; білімге - 300 млрд теңге; туризм мен спортқа - 200 млрд теңге және басқа салаларға бөлінді.
Еліміздің өңірлеріне ерекше көңіл бөлінді. Оларды қолдау үшін Үкімет субвенциялар, нысаналы даму трансферттері және ағымдағы нысаналы трансферттер түрінде 7.1 трлн теңге бөлді. Сонымен қатар 2024 жылы экономиканың нақты секторын дамытуға 2,2 трлн теңге (9,3%) бағытталды; басқа шығыстар 3,4 трлн теңгені (14,3%) құрады.
2025 жылы 2024 жылмен салыстырғанда жалпы мемлекеттік шығыстардың ұлғаюы кезек күттірмейтін шығыстар мен ТЖ, сондай-ақ ұзақмерзімді қаржылық міндеттемелерді орындау шығыстарының жоспарланған резервімен байланысты.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Ресейде Қазақстанда АЭС салу үшін технологиялардың әлеуетті жеткізушілерімен бәсекелестік диалогтың қорытынды кезеңі болды
2025 жылғы 21 қаңтарда Қазақстан Республикасының Энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиевтің басшылығымен қазақстандық делегация Ресей Федерациясына жұмыс сапарымен барды, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің баспасөз қызметінен.
Сапардың негізгі мақсаты - атом электр станцияларын пайдалану тәжірибесімен танысу және ВВЭР-1200 реакторлары бар 3+ буынды энергетикалық блоктардың технологияларын зерттеу болды. Делегация Ленинград АЭС-іне барып, станция жұмысының негізгі техникалық аспектілерімен танысты, соның ішінде блоктық басқару пунктінің құрылғысы, турбина цехы, зертханалық кешен және энергоблоктардың салқындату жүйесі ұсынылды. ВВЭР-1200 реакторы "Росатом" мемлекеттік корпорациясының флагмандық жобасы болып табылады.
Ресей Федерациясына сапар Қазақстанда АЭС салу үшін технологиялардың әлеуетті жеткізушілерімен бәсекелестік диалогтың қорытынды кезеңі болды.
Бұған дейін, 2024 жылдың қазан-желтоқсан айлары аралығында, осындай жұмыс сапарлары Корея Республикасына, Француз Республикасына және Қытай Халық Республикасына жасалған болатын. "Росатом" мемлекеттік корпорациясы корейлік KHNP, қытайлық CNNC және француздық EDF компанияларымен бірге "шорт-тізімге" енген.
Сапар барысында делегация Ленинград АЭС басшылығымен консультациялар өткізіп, станцияның инфрақұрылымымен танысты. Сондай-ақ, АЭС-тің серіктес қаласы - Сосновый Борға бару жүзеге асырылды, ол заманауи ғылыми қаласы және ғылыми-инженерлік құзыреттер орталығы болып табылады.
Анықтама: Ленинград АЭС-і - Ресейдегі орнатылған қуаты бойынша ең ірі және екі түрлі типтегі энергоблоктар жұмыс істейтін жалғыз АЭС: уран-графитті каналды (РБМК) және су-су (ВВЭР). ВВЭР-1200 жобасының басты ерекшелігі - станцияны сыртқы және ішкі әсерлерге барынша төзімді ететін белсенді және пассивті қауіпсіздік жүйелерінің бірегей үйлесімі.
Бүгін біз ядролық энергетика саласындағы әлемдік үздік тәжірибелерді зерттеуге бағытталған жұмыс сапарларымызды аяқтадық. Ленинград АЭС-іне бару қоршаған ортаны қорғау және жергілікті тұрғындардың әл-ауқатын қамтамасыз ететін технологиялар мен қауіпсіздік шараларымен терең танысуға мүмкіндік берді", - деді Қазақстан Республикасының Энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев.
АЭС салу жобасы үшін жеткізушіні немесе консорциумды таңдау бойынша соңғы шешім ағымдағы жылы қабылданатын болады. Шешім ұлттық мүдделерді, халықаралық нормалар мен міндеттемелерді, сондай-ақ Халықаралық атом энергиясы агенттігінің (АЭХА) ұсыныстарын ескере отырып қабылданады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қытайға, Вьетнамға және Египетке жаңа рейстер ашылады
ҚР Көлік министрлігі тұрақты негізде ұшу географиясын кеңейту және қолданыстағы маршрут бойынша рейстер санын ұлғайту бойынша жұмыс жүргізуде, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Көлік министрлігінің баспасөз қызметінен.
Ағымдағы жылдың наурыз айынан бастап "Air Astana" әуекомпаниясы Вьетнамға аптасына 4 рет жиілікпен Алматы-Нячанг және аптасына 3 рет жиілікпен Астана-Нячанг бағыттары бойынша және аптасына 3 рет жиілікпен Алматы-Гуанчжоу бағыты бойынша Қытайға жаңа маршруттар ашады.
Көктемгі-жазғы маусымынан бастап "Air Cairo" әуекомпаниясы аптасына 1 рет жиілікпен Қостанай-Шарм-эль-Шейх және аптасына 2 рет жиілікпен Алматы-Хургада бағытында рейстер ашуды жоспарлап отыр, сондай-ақ аптасына 1 рейс жиілігімен Алматыдан Эль-Аламейнге рейстерді қайта бастау жоспарлануда.
Жаңа бағыттардың ашылуы елдер арасындағы сауда-экономикалық, іскерлік және туристік ынтымақтастықты одан әрі дамытуға ықпал ететін болады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.