Қазақстанда балалар мүгедектігінің өсуі байқалады - Еңбек министрлігі
ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Светлана Жақыпова Үкімет отырысында мүгедектігі бар адамдардың әлеуметтік қорғалуы мен өмір сүру сапасын арттыруға бағытталған қабылданып жатқан бірқатар шаралар туралы айтты, деп хабарлайды министрліктің баспасөз қызметінен.
Еңбекминінің басшысы өз сөзінің басында бүгінде елімізде мүгедектігі бар 732 мың адам тұратынын, бұл халықтың жалпы санының 3,6% - ын құрайтынын хабардар етті. Оның ішінде 57% - еңбекке қабілетті жастағы адамдар, 27% - зейнеткерлік жастағы адамдар, 15% - балалар.
Аурулардың нозологиялық формаларының құрылымы бойынша 18 жастан асқан адамдар арасында психикалық бұзылулар (18%), қан айналымы жүйесінің аурулары (17,2%), барлық жарақат түрі (13%) басым. Ал балалар мүгедектігі бойынша жүйке жүйесінің аурулары (26,6%), туа біткен ақаулар (25,1%) және психикалық бұзылулар (22,4%) көбірек кездеседі. Жүргізілген талдау көрсеткендей, соңғы 3 жылда балалар мүгедектігінің 11,4%-ға өсуі байқалады.
Мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қамсыздандыруға арналған шығыстар базалық және міндетті деңгейде жүзеге асырылады. Жыл сайын республикалық бюджеттен шығыстар шамамен 22% - ға ұлғаяды. Биыл ол 748,5 млрд теңгені құрады. Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін әлеуметтік төлемдер 46 млрд теңгені құрады", - деді Светлана Жақыпова.
Министр мүгедектігі бар адамдарға мемлекеттік қолдау проактивті форматта көрсетілетінін айтты. Бұл қызметтер қазіргі кезде Әлеуметтік қызметтер порталы арқылы көрсетіледі, онда техникалық оңалту құралдары бойынша 794 өнім беруші, ымдау тілі қызметін көрсету бойынша 760 өнім беруші, 122 санаторийлік-курорттық ұйым тіркелген.
Осы жылы олар 770,7 мың техникалық оңалту құралын іске асырды, 26,6 мың жеке көмекшінің қызметі көрсетілді, 80 мың санаторийлік-курорттық емдеу қызметі және ымдау тілі бойынша 8,6 мың қызмет ұсынылды.
Қазіргі уақытта Қолжетімділіктің интерактивті картасында 43 312 объект тіркелген, 19 421 объект немесе 45% толық бейімделген. Өңірлік аспектіде 6 облыс бойынша жоспардан төмен көрсеткіштер байқалады.
Жыл басынан бері әлеуметтік инспекторлар әлеуметтік және көлік инфрақұрылымы нысандарына мүгедектігі бар адамдардың қолжетімділігін қамтамасыз ету мәніне 2344 тексеру жүргізді.Тексеру қорытындысы бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы 826 нұсқама берілді, жалпы сомасы 199,2 млн теңгеге 798 әкімшілік айыппұл салынды", - деді Светлана Жақыпова.
Жоспарланған 9 оңалту орталығының үшеуі (Семей, Тараз және Кентау қ.) пайдалануға берілді. Ақмола, Ақтөбе, Атырау, Ұлытау, Батыс Қазақстан облыстарында және Шымкент қаласында құрылыс жүргізілуде.
Еліміздің 7 өңірінде (Шымкент, Павлодар, Өскемен, Талдықорған, Тараз, Қостанай және Ақтөбе қалалары) аутиcтік спектрі бұзылған және басқа да ментальды ауытқулары бар балаларға арналған күндізгі болу орталықтары ашылды.
Оңалту шараларының тиімділігін арттыру және бақылауды күшейту мақсатында Цифрлық оңалту күнделігі іске қосылды. Нозология түрлері бойынша әлеуметтік оңалту хаттамалары әзірленді.
2024 жылдың тамыз айынан бастап 4 өңірде (Абай, Қызылорда және Павлодар облыстары, Шымкент қ.) "Қазақстан халқына" қорымен бірлесіп, тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларды инновациялық оңалту құралдарын қолдана отырып, үй жағдайында оңалтуға арналған пилоттық жоба жүзеге асырылуда.
Тағы бір сәтті мысал ретінде Алматы облысы Талғар қаласындағы "Ақ жол-М" балаларды оңалту орталығының қызметін атауға болады. "Қазақстан халқына" қорының қолдауымен аталған орталық заманауи инновациялық жабдықтармен жабдықталған.
Жалпы, Республика бойынша осы жылдың 9 айында жүргізілген оңалту шараларының қорытындысы бойынша денсаулық жағдайының жақсаруына байланысты толық оңалтудан өткендердің саны 8,9 мың адам болды, мүгедектіктің жеңіл тобына шамамен 8,2 мың адам ауыстырылды", - деді Светлана Жақыпова.
Қоғам дамуындағы жаңа трендтерді ескере отырып, әлеуметтік қызметкерлердің кәсіби даярлық деңгейіне, олардың дағдылары мен құзыреттеріне қойылатын талаптар күшейтіледі. Әлеуметтік қызметкерлердің біліктілік деңгейлері бойынша білім беру модульдері әзірленді. Бейінді білімі жоқ әлеуметтік қызметкерлерді қысқа мерзімді оқыту үшін әлеуметтік жұмыс бойынша кафедралары бар 14 ЖОО-мен меморандумдар жасалды. Сондай-ақ skills.enbek алаңында оқыту жүргізіледі.
Әлеуметтік қызметкерлер үшін 8 деңгей бойынша кәсіптік стандарттар бекітілді. Ұлттық ғылыми орталық базасында арнаулы әлеуметтік қызметтер (бұлан әрі - АӘҚ) көрсету саласындағы кәсіби біліктілікті тану орталығы құрылды. Жүйелеу және есепке алу үшін Әлеуметтік қызметкерлердің тізілімі жасалды. Бүгінде 12 704 әлеуметтік қызметкердің 9 568-і оқудан өтіп, 7 537 адам сертификат алды", - деп толықтырды министр.
Арнаулы әлеуметтік қызметтер көрсету сапасын арттыру үшін 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап АӘҚ ұсынатын меншік нысанына қарамастан субъектілерді лицензиялау енгізіледі. Халықты әлеуметтік қорғау саласындағы реттеу және бақылау комитеті лицензиар болып анықталды. Лицензиялау процесі толығымен цифрланған. Сондай-ақ лицензия алдындағы дайындық жүргізілуде.
Бүгінде 110 мыңнан астам адам 1021 ұйымда стационар, жартылай стационар, уақытша болу және үйде болу жағдайында арнаулы әлеуметтік қызметтер алады. Оның ішінде бұл қызметтерді мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс бойынша жұмыс істейтін 177 үкіметтік емес ұйым да көрсетеді. Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс бойынша қолданыстағы ұзақ мерзімді шарттар олардың мерзімі ресми аяқталғанға дейін заңды күшін сақтайтынын атап өткен жөн.
Сондай-ақ, жаңа жылдан бастап әрбір қызмет алушының жеке қажеттіліктерін ескере отырып, әлеуметтік көмек пен қолдаудың қажетті көлемдерін анықтауға мүмкіндік беретін жан басына шаққандағы қаржыландыру жүйесі іске қосылады", - деп толықтырды Светлана Жақыпова.
Министр мүгедектігі бар адамдарды жұмысқа орналастыру маңызды мәселе екенін атап өтті. 2024 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша 148 мың адам немесе еңбекке қабілетті (381 мың) мүгедектігі бар адамдардың 39% - ы жұмыспен қамтылды.
Жұмыспен қамту бойынша ғылыми қызмет (28%), мемлекеттік басқару (12%), білім беру және сауда (9%), денсаулық сақтау (7%) салалары көш бастап тұр.
Мамандығы бойынша мүгедектігі бар адамдардың 21%-ы кәсіби маман, 19%-ы - біліктілігі жоқ жұмысшы, 13%-ы - техник-мамандар, 11%-дан басшылар мен мемлекеттік қызметшілер; қызмет көрсету, сату саласында жұмыс істейтін қызметкерлер.
Мүгедектік мәселелері жөніндегі штаттан тыс кеңесшілер институтына жеке тоқталғым келеді, олардың рөлі артып келеді. Министрлер мен барлық деңгейдегі әкімдердің кеңесшілері өмірдің барлық аспектілерінде мүгедектігі бар адамдардың құқықтарын қорғау жөніндегі саясатты іске асыруға тартылды.
Кеңесші жұмысының сәтті үлгісін біз Алматы қаласынан көріп отырмыз. Әкімнің кеңесшісі жобалық кеңсеге енгізілген және мүгедектігі бар адамдардың алға қойған мақсаттары мен қажеттіліктеріне қол жеткізуді қамтамасыз ететін шағын штаты бар. Кеңесші Қасиет Омарова өзекті мәселелерді көтеріп, мемлекеттік органдармен, азаматтық қоғаммен бірлесіп сындарлы шешім табады. Алматы қаласын дамытудың Жол картасын талдау нәтижесінде Кеңесші офисі инклюзия қағидаттарын ескере отырып, жоспарлау және іске асыру үшін 300 іс-шараға 189 түрлі ұсынымдар енгізді.
Өңірлердің әкімдерінің назарын осы оң тәжірибені енгізу қажеттілігіне аударғым келеді", - деп түйіндеді ЕХӘҚМ басшысы.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Алматыда денсаулық сақтау жүйесін қаржыландыру 2,5 есеге артты
Осы жылдың тамыз айында Қазақстанда алғаш рет балалар арасында (3 жасқа дейін) мүгедектікті төмендету үшін ведомствоаралық өзара іс-қимыл негізінде ерте араласу орталығы құрылды. 2 МСАК орталығы мен 1 емхана, сондай-ақ Балалар шұғыл медициналық көмек орталығының жаңа корпусы ашылды, деп хабарлайды Алматы қаласы әкімдігінің баспасөз қызметінен.
2024 жылдың соңына дейін 2 жаңа емхана салуға және 5 ірі аурухананы жаңғыртуға жобалау-сметалық құжаттама әзірлеу аяқталады. Құрылыс-монтаж жұмыстары 2025-2026 жылдары жүргізілетін болады.
Айта кетерлігі, 2024 жылы денсаулық сақтау инфрақұрылымын жаңғыртуды қаржыландыру 2,5 есеге 26,3 млрд теңгеге, 2025 жылы тағы 2,6 есеге 69,4 млрд теңгеге дейін ұлғайтылды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Ағымдағы жылдың 10 айында сібір жарасының жиілігі екі есе төмендеді
Қазақстанда 2024 жылдың соңғы 10 айында сібір жарасымен сырқаттанушылық өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда екі есе төмендеді, деп хабарлайды ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің баспасөз қызметінен.
Ағымдағы жылы барлығы 17 жағдай тіркелді.
Сібір жарасы - бұл ауыл шаруашылығы жануарларына және жабайы аңдарға, сондай-ақ адамдарға әсер ететін аса қауіпті инфекциялық ауру. Ауру көбінесе ауыр ағыммен өтеді және өлімге әкелуі мүмкін. Ол септикалық, ішек және өкпе түрін қоса алғанда, тері немесе жалпыланған түрде өтеді. Сібір жарасының қоздырғышы - топырақта жылдар бойы сақталатын сібір жарасы микробы. Инфекция ауру жануарлармен, олардың етімен және мал өнімдерімен, сондай-ақ топырақ арқылы байланыс болған кезде туындайды.
Аурудың инкубациялық кезеңі бірнеше сағаттан 14 күнге дейін, бірақ көбінесе симптомдар инфекциядан кейін 3-6 күннен кейін пайда болады. Оларға жалпы әлсіздік, жоғары температура, лимфа түйіндерінің ісінуі және жүрек соғуының жоғарылауы жатады. Адам сібір жарасы ауруымен ауыратын жануарлардан жұқтыруы мүмкін, оларға ірі қара мал, жылқы, есек, қой, ешкі, бұғы, түйе жатады", - деп хабарлады Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Ұлттық Қоғамдық денсаулық сақтау орталығы.
Инфекция жануарларға күтім жасау, сою, етті өңдеу кезінде, сондай-ақ мал шаруашылығы өнімдерімен - тері, мех бұйымдары, жүн, қылшықтармен жұмыс істеген кезде болуы мүмкін. Бұл жағдайда споралар жылдар бойы, соның ішінде топырақта да сақталуы мүмкін. Жермен байланыс арқылы споралар терідегі микрожарақаттарға түседі, бұл сібір жарасының тері түрінің дамуына әкеледі.
Тері түрі сібір жарасының барлық жағдайларының басым көпшілігін (98-99 %) құрайды. Аурудың карбункулозды түрі жиі кездеседі, оның айналасында қызыл түсті айқын қабынған шеңбер түріндегі қара, ауыртпалықсыз тығыз қотыр пайда болады. Сібір жарасының алдын алу үшін жеке ауыл шаруашылығы малы бар адамдар жеке гигиена шараларын сақтауы, жануарларды вакцинациялауы, ветеринариялық куәландырусыз ауру (өлген) жануарларды өз бетінше союды ұйымдастырмауы қажет", - деп ҰҚДСО-да ұсынымдар берді.
Ет және ет өнімдерін санитариялық-ветеринариялық бақылау жоқ белгісіз жерлерде сауда жасайтын жеке тұлғалардан сатып алуға болмайды. Базарларда ет сатып алу кезінде өнімнің қауіпсіздігін растайтын "ветеринариялық қорытынды" талап етілуі керек. Мал шаруашылығы шикізатын өңдеумен, тасымалдаумен және сатумен айналысатын жұмысшылар жеке гигиена және алдын алу шараларын сақтауы қажет.
Бұл қауіпті инфекцияның алдын алудың маңызды шарасы - жануарларды вакцинациялау.
Ет комбинаттарының қызметкерлеріне, ветеринариялық қызметкерлерге, сібір жарасының қоздырғышымен жұмыс істейтін зертханалардың қызметкерлеріне вакцинамен профилактикалық егулер алу қажет.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
2 қарашада Астанада Ауыл шаруашылығы жәрмеңкесі басталады
2 қарашадан бастап Нұрғиса Тілендиев даңғылы, 12а мекенжайында орналасқан "Koktal" СОО-да ауыл шаруашылығы жәрмеңкесі өтеді, деп хабарлайды Астана әкімдігінің баспасөз қызметінен.
Келушілер Қазақстанның бірқатар өңіріндегі жергілікті фермерлер мен өндірушілерден жаңа өнімдерді сатып ала алады. Соның ішінде: жаңа піскен көкеністер мен жемістер, сапалы ет, ұн өнімдері және басқа да көптеген ауылшаруашылық өнімдері.
Жәрмеңке әр демалыс күндері сағат 10.00-ден 22.00-ге дейін 2 қарашадан бастап өтеді.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
"Медеу" мұз айдынының жаңа маусымы 2 қарашада ашылады
Алматыда 1 қарашада "Медеу" мұз айдыны техникалық режимде іске қосылады, оған барлық тілек білдірушілер сеанс кестесіне сәйкес бара алады. 2 қарашада "Медеу" биік таулы мұз айдынында жаппай сырғанаудың жаңа маусымының салтанатты ашылуы өтеді, деп хабарлайды Алматы қаласы әкімдігінің баспасөз қызметінен.
Салтанатты ашылу бағдарламасы сағат 12:00-ден 15:30-ға дейін жалғасады.
Келушілер үшін қазақстандық эстрада жұлдыздарының қатысуымен концерттік бағдарлама қарастырылған. Кешкі сағат 17.00-ден 20.00-ге дейін қонақтар конкурстарға қатысып, кешті жүргізуші мен диджейдің сыйлықтарын алады және дискотекаға қатысады.
Жаңа маусымда келушілерді күнделікті жаппай сырғанау сеанстары, мерекелік іс-шаралар және спорттық жарыстар күтеді. Ниет білдірушілер конькиді жалға алып, демалыс аймағын пайдалана алады. Қонақтарға ыңғайлы болу үшін мұз айдыны аумағында фастфуд пункттері ұйымдастырылады.
Алматы қаласы спорт ғимараттарының дирекциясы қала тұрғындары мен қонақтарына кассалардағы кезектерді болдырмау және турникет жүйесі арқылы жылдам өтуді ұйымдастыру, кептелістер мен тұрақ қиындықтарын болдырмау үшін билеттерді www.medeu.kz ресми сайт арқылы сатып алуды және қоғамдық көліктерді пайдалануды ұсынады.
Ашылу күні №12 автобус бағытын "Медеу" биік таулы мұз айдынына дейін ұлғайту жоспарлануда. Автобустар жұмыс күндері сағат 8:00-ден 00:00-ге дейін және демалыс күндері сағат 8:00-ден 01:00-ге дейін жүреді.
Көлік жүретін орындарды 2GIS қызметінен табуға болады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.