"Pfizer" компаниясымен Қазақстанға вакцинаны жеткізу бойынша алдын ала келісімге қол жеткізілді
"Pfizer" компаниясымен 2021 жылдың 4-тоқсанында вакцина жеткізуге алдын ала келісімге қол жеткізілген.
Достарға айту
НҰР-СҰЛТАН. 15 ШІЛДЕ - ҚР Денсаулық сақтау министрлігі "Pfizer" компаниясымен 2021 жылдың 4-тоқсанында вакцина жеткізуге алдын ала келісімге қол жеткізілгенін хабарлайды, деп хабарлайды KAZAKHSTAN TODAY ҚР ДСМ баспасөз қызметіне сілтеме жасап.
2021 жыл наурыздан бастап "Pfizer" компаниясының өкілдерімен Сovid-19 коронавирустық инфекциясына қарсы вакцинаны жеткізу мүмкіндігі туралы келіссөздер рәсімдері басталды. Министрлік пен "Pfizer" компаниясының арасындағы өзара іс - қимыл шеңберінде құпиялылық туралы келісімге қол қойылды", - деп атап өтті ведомствода.
Министрлік мәміленің негізгі шарттары туралы келісімдердің талаптарын оңтайландыру бойынша "Pfizer" компаниясымен тұрақты негізде келіссөздер жүргізуде, оның ішінде Қазақстан Республикасы Үкіметінің деңгейінде кеңес өткізілді.
Сонымен қатар, "Pfizer" компаниясы вакцинаны жеткізу туралы келісім жасау үшін Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығын қабылдау қажеттігі туралы хабарлады.
Естеріңізге сала кетейік, 10 шілдеде Үкіметтің кеңейтілген отырысында ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Pfizer вакцинасын жеткізуден бас тартқаны үшін кінәлілерді жазалауды тапсырған болатын.
Астанада жаңа жылдық мереке күндері қоғамдық көлік қалай жүреді
Достарға айту
Жылдың соңғы күні 31 желтоқсанда Астананың қоғамдық көлігі штаттық режимде жүретін болады. 1 қаңтарда кейбір өзгерістер болады, деп хабарлайды Астана қаласы әкімдігінің баспасөз қызметі CTS-ке сілтеме жасай отырып.
31 желтоқсанда қоғамдық көлік жұмысы өзгеріссіз, бекітілген кестеге сәйкес жүреді.
Мереке күндері қала және қала маңы бағдарлары демалыс күнінің кестесіне сәйкес (06:00 - 23:00) жүреді;
1 қаңтар күні сағат 10:00-ге дейін қалалық бағдарлар бір рейс өткізіп жүреді. Сағат 10:00-ден кейін бекітілген кестеге сәйкес жүреді, ал экспресс және қала маңы бағдарлары кестеге сәйкес жүреді.
2-4 қаңтар демалыс күнінің кестесі бойынша өзгеріссіз;
5-6 қаңтарда қала және қала маңы бағдарлары жұмыс күнінің кестесіне сәйкес жүреді.
7 қаңтарда демалыс күнінің кестесі бойынша жүреді.
Келесі күндері қоғамдық көлік қолданыстағы кестеге сәйкес (апта күніне орай) штаттық режимде жүреді.
Сапарларыңызды жоспарлау кезінде осы ақпаратты ескеруді сұраймыз.
Kazakhstan Today нұсқасы бойынша 2024 жылдың негізгі оқиғаларына шолу
Достарға айту
Kazakhstan Today ақпарат агенттігі 2024 жылы елімізде резонанс тудырған негізгі саяси және экономикалық оқиғаларға шолу жасады.
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҰЙЫМДАРҒА ТӨРАҒАЛЫҒЫ
2024 жылы Қазақстан Шанхай Ынтымақтастық Ұйымына, Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымына, Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңеске, Түркі мемлекеттері ұйымына, Халықаралық Аралды құтқару қорына, Азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі Ислам ұйымына төрағалық етті.
Шанхай Ынтымақтастық Ұйымы
Шілде айында Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев республиканың ШЫҰ-ға төрағалығы туралы айтып, еліміздің мәлімдеген барлық мақсаттар мен міндеттерді орындағанын атап өтті. Қазақстанның төрағалық ету кезеңінде әртүрлі деңгейдегі 150-ге жуық іс-шара өткізілді, оның ішінде цифрлық, туристік, энергетикалық және бизнес-форумдар, сондай-ақ ШЫҰ Жастар кеңесі бар.
Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңес
Мемлекет басшысы АӨСШК-ны халықаралық ұйымға айналдыру жолындағы Қазақстанның елеулі белсенділігін атап өтті. Ол тұрақты құрылымдар қызметінің тиімділігін арттыру, сондай-ақ география мен сыртқы байланыстарды кеңейту арқылы бірлестікті одан әрі дәйекті дамыту қажеттігін баса айтты. Сонымен қатар, Қазақстан астанасында АӨСШК жоғары лауазымды тұлғалар комитетінің отырысы өтті. Сыртқы істер министрлігі деректеріне сәйкес, онда талдау орталықтары форумының 2024 жылға арналған іс-қимыл жоспары және 2024-2025 жылдарға арналған "АКТ және АКТ-ны пайдалану саласындағы қауіпсіздік" басым бағыты бойынша тұжырымдама мақұлданды. Желтоқсан айында Қазақстан Азиядағы өзара әрекеттесу және сенім шаралары жөніндегі кеңеске төрағалық етуді аяқтады.
Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы (ҰҚШҰ)
Маусым айында Алматыда ҰҚШҰ Қауіпсіздік кеңестері хатшылары комитетінің отырысы өтті. Күзде Қазақстан аумағында "Бұзылмас бауырластық - 2024" және "Скала - 2024" оқу-жаттығулары ұйымдастырылды. Қараша айының соңында Астанада өткен ҰҚШҰ саммиті аясында Сыртқы істер министрлері кеңесінің, Қорғаныс министрлері кеңесінің және Қауіпсіздік кеңестері хатшылары комитетінің отырыстары өтті. Саммит барысында мемлекет басшылары Ұжымдық қауіпсіздік кеңесінің декларациясын қабылдап, бірқатар маңызды құжаттарға қол қойды.
Түркі мемлекеттерінің ұйымы
Қазақстанның ТМҰ-дағы төрағалығын қорытындылай келе, Мемлекет басшысы республика түркі әлемінің бірлігін нығайтуға және жан-жақты ынтымақтастықты кеңейтуге ерекше назар аударғанын атап өтті. Төрағалық барысында нақты нәтижелерге қол жеткізілді, бірқатар маңызды жобалар жүзеге асырылып, 80-нен астам іс-шара ұйымдастырылды.
Халықаралық Аралды құтқару қоры
Қыркүйек айының ортасында Астанада Халықаралық Аралды құтқару қорының басқарма отырысы өтті. Отырыс барысында 2024-2026 жылдары Қазақстанның төрағалығы кезеңінде Қордың Атқарушы комитетінің жұмыс жоспары бекітілді.
Азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі Ислам ұйымы
Сәуір айында Дохада онлайн-форматта Исламдық азық-түлік қауіпсіздігі ұйымы Бас Ассамблеясының кезектен тыс бірінші сессиясы өтті. Сессия барысында Қазақстан елшісі Берік Арын бірауыздан ұйымның жаңа бас директоры болып сайланды.
ТОҚАЕВ ҚАЗАҚСТАН ҮКІМЕТІН ОТСТАВКАҒА ЖІБЕРДІ
2024 жылдың 5 ақпанында Мемлекет басшысы "Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы" Жарлыққа қол қойып, үкіметтің отставка кетуін қабылдауға қаулы етті. Кейінірек Қасым-Жомарт Тоқаев бұл шешімді түсіндіре отырып, Үкімет жұмысына жаңа серпін беру қажеттілігін атап өтті. Нәтижесінде елде премьер-министр мен бірнеше министрліктің басшылары ауыстырылды. Жаңа премьер-министр болып Олжас Бектенов тағайындалды.
АЛМАТЫ ТҰРҒЫНДАРЫ БЕС БАЛДЫҚ ЕКІ ЖЕР СІЛКІНІСІН БАСТАН КЕШТІ
Қаңтар айында Қырғызстан мен Қытай шекарасында магнитудасы 6,7 баллдық жер сілкінісі болды. Алматы тұрғындары бұл жер сілкінісін бес баллдық дүмпулер сезінді. Жер сілкінісі кезінде сиреналар мен жер сілкінісі туралы ескерту жүйесі қосылмаған. Уақтылы ақпаратттың болмауы және нақты әрекеттердің жоқтығы адамдар арасында дүрбелең тудырды. Қала тұрғындары үйлерінен жаппай шығып, кейбіреулер терезеден секіріп жарақат алды. Осы оқиға салдарынан Алматыда 67 адам зардап шекті. Кейін аймақта бірқатар афтершоктар тіркелді.
Наурыз айының басында эпицентрі Қазақстан аумағында болған тағы бір бес баллдық жер сілкінісі тіркелді. ҚР ТЖМ мәлімдеуінше, бұл жолы қалада сиреналар дер кезінде іске қосылып, теле және радиоарналар арқылы хабар тарату ұйымдастырылды. Алайда, кейбір тұрғындардың айтуынша, жер сілкінісі кезінде SMS-хабарламалар келмеген, бірақ Android жүйесінің ескертуі іске қосылған. Жер асты дүмпулерінен кейін ғана SMS-хабарламалар жіберіле бастаған.
Жер сілкінісі қала тұрғындары мен конақтарын үрейлендіріп, Алматы жолдарында көлік кептелісін туғызды. Сонымен қатар, тұрғындар такси бағасының күрт өсуіне, ұялы байланыстың және интернеттің нашарлауына шағымданды. Қорқынышқа бой алдырған тұрғындар өз жақындарының амандығына көз жеткізу үшін байланысқа шыға алмады. Осы оқиғадан кейін Алматыда төтенше жағдайлар туралы хабарлаудың жаңа жүйесі енгізілді.
ҚАЗАҚСТАНДА "ҰЛТТЫҚ ҚОР - БАЛАЛАРҒА" БАҒДАРЛАМАСЫ БАСТАЛДЫ
2024 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанда "Ұлттық қор - балаларға" бағдарламасы іске қосылды. Бағдарлама аясында барлық кәмелетке толмаған қазақстандықтарға жыл сайын ҚР Ұлттық қорының соңғы 18 жылдағы орташа инвестициялық табысының 50%-ы теңдей үлеспен есептеледі. Алайда, 18 жасқа толғаннан кейін, жиналған қаражатты тек екі мақсатта ғана пайдалану құқығы беріледі: тұрғын үй жағдайларын жақсарту және білім алуға ақы төлеу.
Ақпан айында жас қазақстандықтардың шоттарына алғашқы төлемдер түсті. Төлем сомасы 100 доллар және 52 центті құрады. Бұл көрсеткіш күтілген 160-170 доллардан төмен болды. Қаржы вице-министрі Дәурен Темірбеков бұл айырмашылықтың себебін түсіндіріп, 2022 жылы президент бағдарламаны әзірлеуді тапсырған кезде, елдегі балалар саны 6,4 миллион болғанын атап өтті. Есептеулер сол кездегі бала санына негізделген.
Кейін Ұлттық банк төрағасының орынбасары Әлия Молдабекова Ұлттық қордың инвестициялық табысының өсуіне байланысты 2025 жылы балаларға берілетін төлем көлемі артатынын мәлімдеді.
2024 жылғы 1 желтоқсандағы мәліметке сәйкес, Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры (БЖЗҚ) "Ұлттық қор - балаларға" бағдарламасының кәмелетке толған қатысушыларына жалпы сомасы 4,2 миллион доллар аударды.
ҚАЗАҚСТАН БІРЫҢҒАЙ УАҚЫТ БЕЛДЕУІНЕ КӨШТІ
2024 жылғы 1 наурызда түн ортасында Астана, Алматы, Шымкент қалалары мен Ақмола, Алматы, Жамбыл, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан, Түркістан, Шығыс Қазақстан, Абай, Жетісу және Ұлытау облыстарының тұрғындары уақытты бір сағатқа артқа, UTC+6-дан UTC+5-ке ауыстырды.
Уақыт белдеуінің ауысуы бірқатар мәселелер туғызды. Арнайы ХҚКО-лардың жұмысы мен елордалық әуежай қызметі уақытша бұзылды. Сонымен қатар, кейбір азаматтардың электрондық құжаттарындағы, оның ішінде жеке куәлік пен туу туралы куәліктегі туған күндері өзгерді.
Алайда, ел тұрғындарының көпшілігі бұл шешімге қарсы болды. Kazakhstan Today сауалнамасына сәйкес, респонденттердің 60%-дан астамы уақытты өзгертуге қарсы дауыс берді. Бұл наразылық нәтижесінде қазақстандықтар бұрынғы уақыт белдеуін қайтаруды талап еткен петиция ұйымдастырды. Петиция қысқа уақыт ішінде 50 мыңнан астам қол жинады, бірақ 2 тамызда Сауда және интеграция министрлігі оны қанағаттандырудан бас тартты.
Петицияны қарау барысында қоғам белсенділері "сағаттық реформаның" ғылыми негіздемесінің ашықтығына күмән келтірді. Олар реформаны әзірлеген ғалымдардың зерттеулерін ашық қолжетімділікте таба алмағанын мәлімдеді. Сонымен қатар, кейбір сарапшылардың ғылыми мәртебесі де сұрақтар тудырды. Ғылыми атағы бар деп саналатындардың беделді басылымдарда жарияланған еңбектері болмаған.
Уақыт белдеуінің ауысуы Қазақстан халқы арасында денсаулық пен өмір сапасына байланысты көптеген шағымдардың туындауына себеп болды. Көптеген азаматтар ұйқының бұзылғанын, әлсіздік пен қолайсыздықты атап өтті. Сонымен қатар, электр энергиясын тұтыну артқаны байқалды, алайда Энергетика министрлігі бұл өзгерістің елдегі энергия шығынына еш әсер етпегенін мәлімдеді.
Аудиторлық қызмет және қаржылық есептілік ғылыми-зерттеу институтының сарапшысы Данияр Нұрсейітовтің айтуынша, уақыт белдеуінің ауысуы McKinsey немесе BCG секілді компаниялар ұсынған "инвестицияға айырбастау тарифі" тәсілімен байланысты болуы мүмкін. Бұл тәсіл халықтың қалтасынан қаржы алуды көздейді. Оның пікірінше, уақыттың өзгеруі энергетиканы қаржыландыру үшін "инвестициялардың" ұлғаюына ықпал етті.
Сандж" зерттеу орталығы Қазақстандағы Бірыңғай уақыт белдеуі азаматтарына әсері туралы социологиялық зерттеу жүргізді. Оның нәтижелері бірыңғай уақыт белдеуі 11,5 миллион қазақстандыққа кері әсерін тигізгенін көрсетті. Уақыттың өзгеруі денсаулыққа, әл-ауқатқа, ұйқыға, қауіпсіздікке, саудаға теріс әсер етті, ЖКО саны өсті, электр энергиясын тұтынудың өсуі байқалды. Бұл шығыс аймақтарда қатты сезіледі.
ҚР Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова үш жылдан кейін ғана министрлік уақыт белдеуінің өзгеруіне байланысты қазақстандықтардың денсаулық жағдайының өзгеруі туралы ғылыми негізделген ақпарат бере алатынын айтты.
Қараша айында Қазақстанның ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек елімізде адамдардың денсаулығына бірыңғай уақыт белдеуіне көшудің әсерін зерттеу жоспарланғанын хабарлады. Алғашында зерттеуге 160 миллион теңге бөлінетін болған, бірақ кейін бұл сома 54 миллион теңгеге дейін азайтылды. Ғылыми зерттеу байқауы 26 желтоқсанда басталып, 2025 жылдың 25 қаңтарына дейін жалғасады. Зерттеуді 2025 жылдың наурызына дейін аяқтау көзделуде.
Қараша айының соңында EGOV mobile мобильдік қосымшасының "сауалнамалар" бөлімінде қазақстандықтарға уақытты ауыстыруға қатысты бес сұраққа жауап беру ұсынылған еді. Алайда бірнеше күннен кейін бұл сауалнама қолданбадан жоғалып кетті. Ғылым және жоғары білім министрі сауалнаманың платформадан неге тез жоғалып кеткенін түсіндірді: ұсынылған үлгі 200 мың адамды құрайтын еді, және бұл сандар үш күнде жиналып үлгерді.
Сондай-ақ, 2024 жылғы 27 қараша мен 11 желтоқсан аралығында DEMOSCOPE қоғамдық пікір экспресс-мониторингі бюросы жүргізген сауалнама нәтижелері бойынша қазақстандықтардың көпшілігі бірыңғай уақыт белдеуіне қарсы шықты. Ең үлкен наразылықты Шығыс және Орталық өңірлердің, сондай-ақ Алматы мен Астана секілді ірі қалалардың тұрғындары білдірді.
Бірқатар азаматтар Конституциялық сотқа бірыңғай уақыт белдеуін енгізу туралы қаулының қабылдануына байланысты олардың құқықтарының бұзылуы туралы өтініш білдірді.
Шығыс Қазақстан облысының тұрғыны, заңгер Серікжан Ахметжанов Үкіметтің елді бірыңғай уақыт белдеуіне көшіру туралы қаулысының күшін жою туралы талап арыз берді. 18 желтоқсанда сот талапты қанағаттандырудан бас тартты. Кейін Астана сотында "нормативтік-құқықтық акт мәтінінің жартысынан астамын өзгерту туралы аргумент расталмады, бұл аргумент Үкіметтің қаулысын заңсыз деп тануға негіз бола алмайды, өйткені жауапкердің нормативтік-құқықтық актіні шығару рәсімі бұзылмаған" деп хабарлап, іс бойынша шешімге түсініктеме берді.
Айта кету керек, қазақстандық қоғамда уақытты ауыстыру мәселесі 2024 жылы ең көп талқыланатын мәселелердің біріне айналды және ол әлі де өзекті болып отыр.
2024 жылы Қазақстан Тәуелсіздік кезеңінде ең ауқымды су тасқынына тап болды. Жергілікті ауқымдағы ТЖ режимі он өңірде: Абай, Ақмола, Ақтөбе, Атырау, Батыс Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Павлодар, Солтүстік Қазақстан және Ұлытау облыстарында жарияланды.
Ақтөбе облысында "Щербаковское" бөгеті мен Магаджанов су қоймасының бөгеті бұзылды. "Щербаковское" бөгетінің бұзылуына байланысты аймақ прокуратурасы қылмыстық іс қозғады. Сондай-ақ, Алматы облысында Ворошилов су қоймасының бөгеті бұзылды. Содан кейін 12 мың адам су басу қаупіне ұшырады. Бөгеттің бұзылу фактісі бойынша қылмыстық іс тіркелді. Бұдан басқа, ҚММ еліміздің үш өңірінде селден қорғайтын бөгеттер мен су қоймаларын салу және тиісті күтіп-ұстау, өзен арналарын кеңейту жөніндегі жұмыстарды жүргізуге тиіс мердігерлерге қатысты сотқа дейінгі тергеп-тексеруді бастады.
Су тасқыны салдарынан Қазақстанда барлығы 224 елді мекен зардап шекті, 120 мыңнан астам адам, оның ішінде 45 мың бала эвакуацияланды. Мыңдаған қазақстандықтар өз мүлкінен айырылып, табыс көзінсіз қалды. Кәсіпкерлер мен аграрлық секторға да зиян келтірілді.
Төтенше жағдайлар министрі Шыңғыс Баринов атап өткендей, зардап шеккен өңірлерде бірлескен іс-қимылдарды ұйымдастыру және үйлестіру әлсіз болды, ал тартылатын техниканың басым бөлігі сапасыз және ұзақ мерзімді жұмыстарды жүргізуге жарамсыз болды. Кейін Қазақстанда су тасқынын болжау және модельдеу ақпараттық жүйесі іске қосылатыны белгілі болды.
ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ ЭКС-МИНИСТРІ ҚУАНДЫҚ БИШІМБАЕВ АЗАМАТТЫҚ ӘЙЕЛІН ӨЛТІРГЕНІ ҮШІН 24 ЖЫЛҒА СОТТАЛДЫ
Қуандық Бишімбаевқа үкім 13 наурызда шығарылды. Ол азаматтық әйелі Салтанат Нүкенованы азаптағаны және ерекше қатыгездікпен өлтіргені үшін 24 жылға сотталды. Бишімбаевтың туысы Бақытжан Байжанов 4 жылға бас бостандығынан айырылды. Ол қылмысты жасырды деп айыпталған. Іс бойынша ашық сот процесі тікелей эфирде өтті және Қазақстанда да, шетелде де үлкен резонанс тудырды.
Резонанстық іс қазақстандық жұртшылықты дүр сілкіндіріп, елдегі отбасылық-тұрмыстық зорлық-зомбылық тақырыбын қайта көтерді.
Маусым айының ортасында Қазақстанда "әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері бойынша ҚР кейбір заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң күшіне енді, оны қазақстандықтар "Салтанат заңы" деп атады. Заңның қабылдануымен әйелдер мен балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың кез келген көрінісі үшін жауапкершілікті күшейтетін, сондай-ақ отбасы институтын, кәмелетке толмағандардың қауіпсіздігін нығайтуға арналған нормалар енгізілді.
2024 жылы шегірткелердің таралуының 11 жылдық циклінің табиғи шыңы болды. Көктемде ауыл шаруашылығы министрлігі зиянкестердің 2,5 млн га аумаққа таралуын болжады. Мониторинг және өңдеу үшін негізгі және қосымша ресурстар жұмылдырылды. Атап айтқанда, бүкіл ел бойынша 2,5 мыңнан астам маман, 427 бірлік арнайы техника: 289 жерүсті желдеткіштері мен штангалық бүріккіштер, 56 аэрозольді газ генераторлары, 36 бірлік аса жеңіл әуе техникасы, 36 ұшақ жұмылдырылды. Сонымен қатар, дрондар алғаш рет нүктелік өңдеуге қатысып, жету қиын жерлерде жұмыс істеуді жеңілдетті.
Еліміздің бұрынғы вице-премьері Серік Жұманғарин атап өткендей, шегірткенің таралуы биыл бұрын-соңды болмаған ауқымға ие болды. Қорғау іс-шараларының қорытындысы бойынша зиянкестерден өңделген алқаптардың жалпы көлемі 3,1 млн га құрады, бұл 2,5 млн га болжамды көрсеткіштен 23%-ға жоғары. Үкіметте болжамды көлемнің нақты артуы жаңа таралу ошақтары анықталған жерлерде қайта өңдеу нәтижесінде қалыптасқанын түсіндірді. Биылғы жылы фермерлердің дақылдары шегірткеден зардап шеккен жоқ.
ПАРИЖДЕГІ ОЛИМПИАДАДАҒЫ ҚАРАПАЙЫМ ЖЕТІСТІКТЕР: ҚАЗАҚСТАН ҚҰРАМАСЫ 7 МЕДАЛЬ ЖЕҢІП АЛДЫ
2024 жылы қазақстандық спортшылар Франция астанасында өткен ойындарда жеті медаль жеңіп алды. Активтегі жалғыз алтынды дзюдошы Елдос Сметов жеңіп алды.
Қазақстандықтар үш рет тұғырдың екінші сатысына көтерілді. Олимпиаданы гимнаст Нариман Құрбанов, грек-рим стилінің балуаны Демеу Жадраев және боксшы Нұрбек Оралбай күміспен аяқтады. Олимпиадада үшінші орынға Назым Қызайбай, атқыштар Александра Ле мен Ислам Сәтпаев және дзюдошы Ғұсман Қырғызбаев ие болды. Олимпиада қорытындысы бойынша Қазақстан жалпы медальдық есепте 43-орынға ие болды.
Қазақстандық боксшылардың өнер көрсетуі сәтсіз деп танылып, құраманың жаттықтырушылар құрамы жұмыстан шеттетілді. Бас бапкер Мырзағали Айтжанов пен жаттықтырушылар штабының 10 маманы қызметінен босатылды, сондай-ақ Қазақстан бокс федерациясының вице-президенті Әзиз Қожамбетов өз қызметінен кетті.
Ел президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Париждегі Олимпиада жүлдегерлерімен кездесуде еліміздің спорттық резервін дайындауды сынға алды. Кейін ол туризм және спорт министрі Ермек Маржықпаевты қызметінен босатты.
ҚАЗАҚСТАНДА ЕЛІМІЗДЕГІ АЛҒАШҚЫ АТОМ ЭЛЕКТР СТАНЦИЯСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ БОЙЫНША РЕФЕРЕНДУМ ӨТТІ
Маусым айында Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев атом электр станциясының құрылысы бойынша референдум күзде өтетінін мәлімдеді. Нақты күні Елбасының қыркүйек айындағы Жолдауында айтылды. Содан кейін референдум алтыншы қазанда өтетіні белгілі болды. Еліміздің бірқатар қалаларында станция құрылысы мәселесі бойынша қоғамдық талқылаулар өтті.
Белгіленген күні Қазақстанда референдум өтті, оның қорытындысы бойынша қазақстандықтардың 71,12%-ы елде атом станциясын салуға дауыс берді. Дауыс беруге 7 820 204 адам немесе референдумға қатысуға құқығы бар азаматтар санының 63,66% қатысты.
Кейінірек Қазақстанның энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев атом станциясын салу жөніндегі арнайы Үкіметтік комиссия құрылатынын, ол конкурстық процестің барлық қатысушыларымен ашық бәсекелестік диалог рәсімін бастайтынын хабарлады. Энергетика министрлігінің өкілдері ҚХР, Корея компанияларымен АЭС салу мәселесі бойынша бірқатар кездесулер өткізді. Сондай-ақ Франция жобаны іске асыруда Қазақстанға қолдау көрсетуге дайын екенін білдірді.
Қараша айының соңында Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан АЭС салу үшін халықаралық консорциум құру мүмкіндігін қарастырып жатқанын мәлімдеді. Энергетика министрлігі басшысының айтуынша, Қазақстан 2025 жылдың бірінші жартыжылдығында атом электр станциясын салатын компаниямен немесе консорциуммен анықталады. Желтоқсан айында Қазақстан көшбасшысы Энергетика министрімен кездесу барысында Республикада атом станциясын салу жобасын жеделдетуді тапсырды.
АСТАНАДА V ДҮНИЕЖҮЗІЛІК КӨШПЕНДІЛЕР ОЙЫНДАРЫ ӨТТІ
V Дүниежүзілік көшпенділер ойындары 2024 жылғы 8-14 қыркүйек аралығында Астанада өтті. Ойындардың қорытындысы бойынша Қазақстан бірінші жалпы командалық орынға ие болды. Еліміздің қоржынында барлығы 112 медаль, оның ішінде 43 алтын, 32 күміс және 37 қола медаль бар. Қазақстан президентінің пікірінше, көшпенділер ойындары әлемге ұлы даланың бай көшпелі өркениетін айқын көрсетті.
ТЕҢГЕНІҢ ДОЛЛАРҒА ШАҚҚАНДАҒЫ БАҒАМЫ ТАРИХИ ЕҢ ТӨМЕНГІ ДЕҢГЕЙГЕ ТӨМЕНДЕДІ
Үшінші желтоқсанда теңге бағамы айтарлықтай әлсіреді. Қазақстандық валюта айырбастаушылардағы доллар бағамы 530 теңгеге дейін өсті. Кейін Ұлттық банк басшысы Тимур Сүлейменов пен ұлттық экономиканың экс-министрі Нұрлан Байбазаров теңгенің күрт әлсіреуіне жол бермеу үшін Қазақстанда қандай шаралар қолданылатынын айтты. Тимур Сүлейменов Ұлттық банк нарықтағы валюта ұсынысы интервенциясыз жеткілікті үлкен болуы үшін жұмыс істейтінін атап өтті. Сондай-ақ, ол доллар бағамының өсуіне байланысты қазақстандықтардың теңгелік депозиттері бойынша өтемақы көзделмегенін хабарлады.
Алтыншы желтоқсанда доллар күрт арзандады. Доллардың орташа өлшенген бағамы 514,65 теңгені құрап, 9,31 теңгеге төмендеді. Бірнеше күннен кейін Ұлттық банк инфляцияның өсу бағытындағы болжамын қайта қарады.
21 желтоқсанда Тоқаев Ұлттық экономика министрі Байбазаровты қызметінен босатып, ведомствоның жаңа басшысы болып Серік Жұманғарин тағайындалды.
АҚТАУ МАҢЫНДА ЖОЛАУШЫЛАР ҰШАҒЫ АПАТҚА ҰШЫРАДЫ
25 желтоқсан күні таңертең Бакуден Грозныйға бағытталған Azerbaijan Airlines авиакомпаниясының рейстік ұшағы Ақтау әуежайы маңында апатқа ұшырады. Алдын ала болжам бойынша, апаттың себебі құстармен соқтығысу болды.
ТЖМ хабарламасына сәйкес, бортта 67 адам, оның ішінде 5 экипаж мүшесі болған. Жолаушылар арасында 6 Қазақстан азаматы, 42 Әзірбайжан азаматы, 3 Қырғызстан азаматы және 16 Ресей азаматы бар. Экипаждың барлық мүшелері - Әзірбайжан азаматтары. Оқиға нәтижесінде 29 адам ауруханаға жеткізілді, оның ішінде 3 бала, ал 38 адам қайтыс болды. 26 желтоқсандағы жағдай бойынша қаза тапқандардың 10-ы анықталды.
Жазатайым оқиғаның себептерін тергеу үшін Үкіметтік комиссия құрылды. Комиссия құрамына Премьер-Министрдің орынбасары, Маңғыстау облысының әкімі, төтенше жағдайлар, көлік, Сыртқы істер, Ішкі істер, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау, денсаулық сақтау министрліктерінің басшылары мен Бас көлік прокуроры кіреді. Сонымен қатар, ұшақ апаты фактісі бойынша қылмыстық іс қозғалды, ал апат орнында жергілікті ауқымдағы ТЖ режимі енгізілді.
Астанада 31 желтоқсанда сағат 00.00-де демеушілік қаражат есебінен ұйымдастырылатын мерекелік жаңа жылдық отшашу іске қосылады, деп хабарлайды Астана қаласы әкімдігінің баспасөз қызметінен.
Отшашулар екі жерде өтеді: Ботаникалық бақ және "Атырау" көпіріне іргелес аумақ. Әр жерде шамамен 2,5 мың мәрте атылады.
Сол сияқты жаңа жыл қарсаңында 31 желтоқсаннан 1 қаңтарға дейін қаланың үш жерінде мерекелік іс-шаралар өтеді.
31 желтоқсанда сағат 21:00-ден 02:00-ге дейін елорданың қалалық алаңында, "Қазақ елі" монументі аумағында және ЭКСПО алаңында эстрада жұлдыздары мен шығармашылық ұжымдардың қатысуымен қала тұрғындары мен қонақтары үшін жаңа жылдық мерекелік концерттер өтеді.
Жаңа жылға арналған мерекелік бағдарлама сонымен қатар Тәуелсіздік даңғылы, Орталық саябақ, Ататүрік саябағы, Промышленный елді мекені және "Көктал" саябағындағы Оқушылар сарайының аумағында өтеді.
Аяз ата мен Ақшақар Астана көшелерін аралап, тұрғындарға тәттілер таратты
Достарға айту
Елорданың Байқоңыр ауданы әкімдігінің ұйымдастыруымен тұрғындарға жаңа жылдық көңіл-күй сыйлау үшін Аяз ата мен Ақшақар қала көшелерін аралады, деп хабарлайды Астана қаласы әкімдігінің баспасөз қызметінен.
Жаңа жылдың бас кейіпкерлері - Аяз ата мен Ақшақар Байқоңыр ауданындағы басты даңғылдар мен көшелерді аралап, тұрғындарға тәттілер таратты. Тіпті, қоғамдық көліктерге мініп жолаушыларға ән де айтқызып, би де билетті.
Мұнан бөлек, қала тазалығы үшін еңбек етіп жатқан коммуналдық сала қызметкерлерін де құттықтады. Олардың еңбектеріне алғыс білдіріп, жаңа жылдық сыйлықтар да табыстады.
Айта кетейік, 31 желтоқсанда сағат 21:00-ден 02:00-ге дейін қалалық алаңда (қала әкімдігінің алдында), "Қазақ елі" монументі мен ЭКСПО алаңының аумағында қазақстандық эстрада жұлдыздары мен шығармашылық ұжымдардың қатысуымен қала тұрғындары мен қонақтары үшін жаңа жылдық мерекелік концерттер өтеді.
Іс-шараларға отандық эстрада жұлдыздары Алмас Кішкенбаев, Ауree, Еркеш Хасен, Бейбіт Қорған, Қайрат Баекенов, Зарина Омарова, Ильхан Ихсан, Құрмаш Махан, Маржан Арапбаева, Әлішер Кәрімов, сол сияқты Заман және Меломен топтары және басқа да әртістер қатысады.
Оқу-ағарту министрлігі қысқы демалысты ұйымдастыру үшін өңірлерге "Біртұтас тәрбие" бағдарламасы аясында ұсыныстар жіберді. Бұл ұсыныстар қауіпсіздік сабақтарын, білім беру, спорттық, мәдени және шығармашылық іс-шараларды қамтиды, деп хабарлайды Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігінің баспасөз қызметінен.
Балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету басым міндеттердің бірі болып табылады. Әсіресе мереке күндері оқушылардың отбасымен уақыт өткізуіне ерекше көңіл бөлінеді.
Жол-көлік оқиғаларының алдын алу мақсатында көшелерде, сырғанақтарда, мұз айдындарында, су қоймалары маңында және адамдар көп жиналатын орындарда, соның ішінде жәрмеңкелер мен жаңажылдық шыршаларда қауіпсіздік шараларын сақтау қажет.
Сондай-ақ өрт қауіпсіздігі де маңызды рөл атқарады. От пен электр құрылғыларын қолдану кезінде, жаңажылдық гирляндалар, шамдар мен бенгал шамдарын пайдаланғанда қауіпсіздік ережелерін қатаң сақтау керек.
Еске сала кетейік, осы оқу жылында қысқы демалыс 30 желтоқсаннан 8 қаңтарға дейін 10 күнге созылады. Ал бірінші сынып оқушылары үшін 2025 жылдың 10-16 ақпан аралығында 7 күн қосымша демалыс беріледі.
Жетісу облысында мүгедектігі бар адамдар үшін 700-ден астам объект бейімделген
Достарға айту
Мүгедектігі бар адамдардың заңды құқықтарын қамтамасыз ету және олар үшін қолжетімді ортаны қалыптастыру мақсатында Жетісу облысында 771 әлеуметтік инфрақұрылым объектісі толық бейімделді, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз қызметінен.
Қазіргі уақытта елімізде Қазақстан Республикасында мүгедектігі бар адамдардың құқықтарын қамтамасыз ету және өмір сүру сапасын жақсарту жөніндегі 2025 жылға дейінгі ұлттық жоспар, "Аманат" партиясының 2023-2027 жылдардағы жол картасы және Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша әзірленген "Халықпен бірге" жобасы іске асырылуда.
Amanat" партиясының жол картасында 2023 - 2027 жылдар аралығында Интерактивті қолжетімділік картасына (бұдан әрі - Карта) енгізілген 40 мыңнан астам нысанды бейімдеу бойынша жұмыс көзделген. Жыл сайын объектілердің 20%-ы бейімделуге жатады.
Осылайша, 2023 жылы - Картадағы объектілердің 20%, 2024 жылы - 40%, 2025 жылы - 60%, 2026 жылы - 80%, 2027 жылы - 100%. Қазіргі уақытта ел бойынша 22 166 объект толығымен бейімделген.
2024 жылдың соңына дейін Жетісу облысында 448 нысанды бейімдеу жоспарланған еді, өңірде жоспар артығымен орындалып, 771 нысанда бейімдеу жұмыстары жүргізілді.
Мәселен, өңірдегі 771 объектінің ішінен төмендегі объектілер мүгедектігі бар адамдардың барлық санаттары үшін қол жетімді:
- денсаулық сақтау объектілері - 119;
- білім беру мекемелері - 416;
- мәдениет нысандары - 85;
- сауда және қызмет көрсету орындары - 8;
- мемлекеттік және квазимемлекеттік ұйымдар - 90;
- спорт нысандары - 20;
- көлік инфрақұрылымы объектілері - 2;
- әлеуметтік қорғау объектілері - 11;
- басқалары - 20.
"Жыл сайын мүгедектігі бар азаматтар үшін қол жетімділік жағдайы жақсарып келеді. Мен мүгедектігі бар азаматтарға арналған арбамен жүремін, күн сайын таңу және катетерді ауыстыру үшін бірінші қалалық емханаға барамын. Бұл емханада бұрын лифт болған, бірақ ол өте ыңғайсыз, тар, кішкентай болатын. Енді кеңірек лифт орнатылды, кез-келген көлемдегі арбамен еркін кіріп-шығуға болады. Зағип жандарға арналған жаңа тактильді тректер жасалды, есту қабілеті нашар адамдарға арналған билбордтар орнатылды. Сондай-ақ, емханада белгілі бір жарақат салдарынан өздігінен жүре алмайтындарға арналған төрт арба бар.
Қаламызда да оң өзгерістер орын алуда, оның ішінде Каспий банкі филиалының ғимараты бейімделді, атап айтсақ мүгедектігі бар адамдардың өтініші бойынша жаңа көтергіш орнатылды. Барша мемлекеттік, медициналық мекемелерде, оқу орындарында, балабақшаларда, спорт ғимараттарында барлық санаттағы мүгедектігі бар адамдар үшін қолжетімділік қарастырылған", - деп бөлісті бірінші топ мүгедектігі бар Нұрбек Тұрғанов.
Бұдан басқа, осы жылы мемлекеттік бақылау шеңберінде Әлеуметтік қорғау саласындағы реттеу және бақылау комитетінің Жетісу облысы бойынша департаменті мемлекеттік басқару, денсаулық сақтау, әлеуметтік қорғау, мәдениет, жеке кәсіпкерлік, сауда және т. б. салалардағы әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне 137 тексеру жүргізді, оның ішінде: профилактикалық бақылау шеңберінде 29, жоспардан тыс тексерулер 39, прокуратура органдарының талабы бойынша 69 тексеру болды.
Тексеру қорытындылары бойынша анықталған бұзушылықтарды жою туралы 60 ұйғарым беріліп, 10,4 млн теңгеден астам сомаға 76 әкімшілік айыппұл салынды.
Объектілердің меншік иелеріне профилактикалық бақылау жүргізу кезінде бұзушылықтар алғаш рет анықталған кезде оларды әкімшілік жауапкершілікке тартпастан жою туралы нұсқамалар ғана берілетінін атап өту қажет. Нұсқама белгіленген мерзімде орындалмаған жағдайда айыппұл салынады.
Алматыда жаңа жылдық шыршалар жәрмеңкесі ұйымдастырылды
Достарға айту
Жаңа жыл жақындаған сайын Алматыдағы Панфилов көшесі қылқан жапырақтың иісі мен мерекелік көңіл-күйге толы нағыз қысқы базарға айналды. Жәрмеңке әркім үйіне жаңа жылдық шырша таңдай алатын алматылықтардың сүйікті орнына айналды, деп хабарлайды Алматы қаласы әкімдігінің баспасөз қызметінен.
Жәрмеңкеде сатып алушыларға биік шыршадан бастап шағын ыдыстағы ағаштарға дейін түрлі тауар ұсынылған.
Мен жыл сайын базардан шырша сатып аламын, бірақ биыл дәл осы жерден сатып алуды шештім, өйткені бағасы бірдей. Балалармен келіп шырша таңдап жатырмыз, пірәндіктерден дәм татып, жарқыраған қондырғылардың жанында суретке түстік. Мұндағы атмосфера керемет, шаршағаныңды ұмытасың, суық та сезілмейді. Жаңа жылдың жақындап қалғаны анық сезіледі", - деді Ерлан Қасымов.
Жәрмеңкеде классикалық қылқан жапырақ ағаштарымен қатар қармен көмкерілгендей сәнделген дизайнерлік шыршаларды да сатып алуға болады. Мұндағы ассортименттің молдығын қала тұрғындары ерекше атап өтуде.
Біз құрбымызбен жай ғана көріп қайтуға келген едік, бірақ қызығып, шырша, ойыншықтар мен гирляндалар сатып алдық. Енді бірге жиналып, шыршаны безендіріп, какао ішеміз. Мұнда сондай әдемі, жылы әрі жайлы, кеткің келмейді. Бұл жәрмеңке қаланың ең керемет орындарының біріне айналғанына сенімдімін", - деді студент Алина Әбілдаева.
Жәрмеңкенің безендірілуі ерекше әсер қалдырады: гирляндалар, жарқыраған шамдар, фотоаймақтар - мұның бәрі ғажайып мерекелік көңіл-күй сыйлайды. Әсіресе, қар басқан шаналар, жарқыраған аққалалар мен бұғының мүсіндері балаларды қуантады.
Әлеуметтік әмиян: бүгінде 703 мыңнан астам оқушы тегін ыстық тамақпен қамтылып отыр
Достарға айту
ҚР Премьер-министрі Олжас Бектеновтің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында мемлекеттік органдар жұмысында жаңа цифрлық технологиялар мен жасанды интеллект ендіру мәселесі қаралды. Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Жаслан Мәдиев бұл бағыт бойынша атқарылып жатқан жұмыстар туралы баяндады, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.
Өз кезегінде министр цифрландыру жүйесі арқылы бүгінде ешкімді таңғалдыру мүмкін емес екенін, себебі, проактивті қызмет көрсету енгізілгендіктен әр азамат ұялы телефонында түрлі қызметтке санаулы минуттарда қол жеткізе алатынын айтты. Алайда, бұнымен тоқтап қалуға болмайтынын жеткізді.
Әлемде жасанды интеллект қарқынды дамып келеді. Біз де осы технологияны мемлекеттік қызметтерге енгізудің қажеттілігін түсініп отырмыз. Жасанды интеллектіні азаматтар және бизнес салаларына енгізу еліміздің экономикалық көрсеткіштеріне елеулі әсер етеді. Экономика тиімдірек болады, еңбек өнімділігі артып, білім экономикасы дамиды", - деп түсіндірді спикер.
Сондай-ақ Жаслан Мәдиев азаматтар, бизнес, мемлекеттік басқару салаларында жасанды интеллектіні енгізу жұмыстарының қалай басталып жатқаны және Қазақстанда жасанды интеллектіні дамытудың келешегі туралы баяндады. Оның айтуынша, бүгінде цифрландыру қоғамдық өмірдің барлық саласын қамтып отыр, бұл - денсаулық сақтау, білім беру, жұмысқа орналастыру, құқықтық қолдау. 2023 жылы 44 млн-нан астам қызмет көрсетілген.
Қазіргі таңда цифрландырудың ең жарқын мысалы - цифрлық құжаттар бүгінде толыққанды физикалық құжаттарға теңестірілді. Азаматтар ел ішінде ұшақтарда, пойыздарда ешқандай физикалық құжатсыз, тек цифрлық құжаттардың негізінде еркін жүре алады. Биыл бұл қызмет 200 млн-нан астам рет көрсетілген. Тағы бір мысал - онлайн нотариус. Азаматтар Қазақстаннан тыс жерде болған күннің өзінде онлайн түрде қызмет ала алады. Мұндай қызметтер 170 мыңнан астам рет көрсетілді.
Біз проактивті қызметтерді енгізуді бастап кеттік. Бұл - азаматтар өздері тиісті мекемеге жүгінбей-ақ автоматты түрде көрсетілетін қызметтер. Мемлекет басшысының тапсырмасымен біз әлеуметтік әмиянды енгіздік", - деп мәлімдеді министр.
Әлеуметтік әмиян - мемлекеттік қолдаудың атаулы шаралары құралының алғашқы екі қызметі басталды:
1. Оқушыларды тегін ыстық тамақпен қамту.
2. Тегін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету.
Бүгінде елімізде 2000-нан астам мектепте білім алып жатқан 703 мыңнан астам оқушы тегін ыстық тамақпен қамтылып отыр. Мемлекеттік дәріханалар жүйесі проактивті қызметтермен 100% қамтамасыз етіліп, 1,5 млн-нан астам рецепт өңделіп, берілді.
Дегенмен, кейбір азаматтар қызметті қолдануда ыңғайсыздыққа тап болатынын байқадық. Олар қызметтерді қосымшадан іздеу, сілтемені көру сияқты процестерді қиынсынады. Оларға әлі де ХҚКО-ға барған жеңілдеу. Сондықтан бұл жерде жасанды интеллектті енгізу қажет деп санаймыз. Цифрландыру азаматтар өмірінің барлық саласын қамтығанымен, біз жасанды интеллект негізінде виртуалды көмекшілерді енгізу бойынша жұмысты бастадық. Біз жасанды интеллектті азаматтар үшін енгізудеміз. Енді бизнес те шеттеп қалмауы тиіс", - деді спикер.
Жаслан Мәдиев бизнеске көмек ретінде цифрландыру бойынша көптеген жұмыстар атқарылғанын атап өтті. Ол бүгінде ЖК, ЖШС ашу, рұқсаттарды алу өте оңай екенін, отандық тауар өндірушілерге қолдау көрсетіліп, есеп беруді автоматтандыру және қысқарту жүзеге асырылып жатқанын жеткізді.
Сонымен қатар адамның араласуынсыз тексерулер санын 2 есе қысқартуға мүмкіндік беретін тәуекелдерді басқару жүйесі енгізілді. Биыл ғана 60 мың тексеру жүргізілді.
Үкіметтің басым бағыты - отандық тауар өндірушілерді қолдау бойынша деректермен үлкен жұмыс жүргізілді. Бүгінде 40-тан астам деректер базасы біріктірілді, бұл базада кәсіпорынға қатысты 2 мыңнан астам көрсеткіш бар. Бұл деректер мемлекеттік қолдау шараларын көрсету үшін пайдаланылуда. Біз деректер базалары мен дэшбордтарды жүктеп, талдамалық анықтамалар, әрекетке ұсыныстар мен көрсеткіштердің өсуіне немесе төмендеуіне әсер еткен факторларды аламыз", - деді ол.
Мәселен, 2023 жылы отандық тауар өндірушілердің сатып алуы өткен жылмен салыстырғанда 50%-ға өскен. Сонымен қатар жасанды интеллект сатып алуларда 3,5 трлн теңге көлеміндегі қосымша әлеуетті анықтаған. Осылайша, бизнеске жасанды интеллектінің қалай көмектесетіні айқындалды.
Спутниктік шешімдер бойынша жасанды интеллект көмегімен заңсыз қоқыстар, жерді басып алу, орманды заңсыз кесу фактілері анықталады. Цифрлық отбасы картасы шеңберінде 6 млн-нан астам отбасы цифрландырылып, мәліметтер мемлекеттік басқаруда пайдаланылады. Жасанды интеллект талдамалық мәліметтер береді, бұл деректер апта сайын әкімдіктерге жолданады.
Жасанды интеллектіні дамыту үшін бүгінде инновациялық экожүйе құрылып отыр. Астана Хаб базасында стартаптарды қолдау жұмыстары жүргізіліп жатыр. Біз елімізде жасанды интеллектіні дамыту үшін Үкіметте 5 жылдық тұжырымдаманы қабылдадық. Аталған тұжырымдама бойынша бірнеше маңызды бағыт бар. Біріншісі, суперкомпьютерлік кластерді, суперкомпьютерлік инфроқұрылымды дайындау. Екіншісі, заңнамалық актілерді шығару. Үшіншісі, адами капиталды дамыту. Келесі жылы қарқынды түрде осы бағыттарды пысықтаймыз", - деп қорытындылады сөзін спикер.