Ұлттық банк Қазақстанда азық-түлік бағасының одан әрі өсуін болжайды
Ұлттық Банктің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті 2022 жылдың 7 маусымынан бастап базалық мөлшерлемені 14% деңгейінде сақтау туралы шешім қабылдады. ҚҰБ Төрағасы Ғ.Пірматовтың айтуынша, бұл шешім болжамды раундтың нәтижелеріне негізделген.
Біз Қазақстандағы макроэкономикалық жағдайдың одан әрі дамуына қатысты күтулерді жаңарттық. Ұлттық Банк осы жылдың қорытындысы бойынша, инфляция 13-15% деңгейінде қалыптасады деп күтеді. Сыртқы және ішкі нарықтардағы баға динамикасын ескерсек, азық-түлік өнімдері бойынша бағада біршама өсім болатыны күтіледі", - деді ол.
Ғалымжан Пірматов атап өткендей, болжам үкіметтің тұтыну нарықтарын теңгерімді дамытуға бағытталған инфляция деңгейін бақылау және төмендету жөніндегі шаралар кешенін іске асыруды ескере отырып жасалған. Осы шаралар кешені сәтті жүзеге асырылған жағдайда инфляция болжамның төменгі шегіне дейін төмендеуі мүмкін.
Инфляция үшін тәуекелдер көп жағдайда инфляцияның жаһандық жеделдеуімен, әлемдегі геосаяси жағдай аясындағы белгісіздікпен және сыртқы инфляцияның импортымен байланысты. Инфляцияны жеделдетудің ықтимал ішкі факторлары көбіне жұмсақ фискалдық саясатты сақтаумен, жоғары инфляциялық күтулермен, сондай-ақ, реттелетін қызметтер бағасының өсуіне мораторий аяқталғаннан кейін ақылы қызметтер инфляциясын жеделдету ықтималдығымен байланысты", – деп атап өтті Ұлттық Банк Төрағасы.
ҚҰБ ұсынған болжамдарға сәйкес, 2022 жылы экономика өсімі 2,8-3,8%-ды құрайды. Бұл жыл соңына дейін барлық негізгі саланың оң серпінін сақтауды бағалаумен байланысты. Алайда, геосаяси дағдарыс, сыртқы сұраныстың төмендеуі және жеткізілімдер тізбегін қайта құру – экономиканың өсу қарқынын тежейтін болады.
Ғалымжан Пірматов аталған факторларды және инфляциялық тәуекелдердің тепе-теңдігін ескере отырып, реттеуші жаңа күйзелістер көрініс таппаған жағдайда базалық мөлшерлеменің ағымдағы деңгейін сақтау – орта мерзімді перспективада бағаның өсуін тежейді деп санайтынын атап өтті.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
2025 жылы 1 қаңтардан бастап "ҚазТрансОйл" АҚ-ның мұнайды экспортқа тасымалдауға тарифтері көтеріледі
Мұнайды сенімді тасымалдауды қамтамасыз ету үшін "ҚазТрансОйл" АҚ 2025 жылы 1 қаңтардан бастап Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге экспорттау мақсатында магистральдық құбырлар арқылы мұнайды тасымалдау жөніндегі қызметке тарифті 1 150 теңгеге 1000 км-ге 1 тоннаға 11 300 теңгеге дейін (ҚҚС-сыз) арттырады, деп хабарлайды "ҚазТрансОйл" АҚ баспасөз қызметінен.
Бұдан басқа, 2025 жылы 1 қаңтардан бастап "ҚазТрансОйл" АҚ-ның Қазақстан Республикасынан тыс жерлерге экспорттау мақсатында магистральдық құбырлар арқылы мұнайды тасымалдау жөніндегі қосымша қызметтерге тарифтері өзгереді.
Атап айтқанда, "Мақат" мұнай айдау станциясындағы мұнайды "Кеңқияқ - Атырау" мұнай құбырына ауыстырып тиеу жөніндегі қызметтің тарифі 1 тоннаға (ҚҚС-сыз) 152,73 теңгеге ұлғайып, 2 436 теңгені құрайды.
Кеңқияқ" бас мұнай айдау станциясында мұнайды ауыстырып тиеу жөніндегі қызметке тариф 402,5 теңгеге ұлғайып, 1 тонна үшін 740 теңгені (ҚҚС-сыз) құрайды.
Атасу" бас мұнай айдау станциясындағы мұнайды "Атасу - Алашанькоу" мұнай құбырына ауыстырып тиеу жөніндегі қызметтің тарифі 93,87 теңгеге ұлғайып, 1 тонна үшін 380 теңгені (ҚҚС-сыз) құрайды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстанда жұмыртқа бағасы өсті
Ұлттық статистика бюросының ресми мәліметтері бойынша, С1 санатындағы жұмыртқа бағасы соңғы аптада 0,1%-ға артты. Қазір осы санаттағы жұмыртқаның орташа бағасы сауда сөрелерінде 540 теңге құрайды, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігінің Сауда комитетінің баспасөз қызметінен.
Жұмыртқалардың бағасы аймаққа байланысты әртүрлі болады. Елордада С1 санатындағы жұмыртқаның орташа бағасы 609 теңге болса, ең төменгі баға Петропавлда тіркелген - 462 теңге.
Өзге өңірлердегі орташа баға:
Алматы - 600 теңге
Шымкент - 530 теңге
Ақтау - 569 теңге
Өскемен - 584 теңге
Тараз - 483 теңге
Қызылорда - 479 теңге
Қостанай - 497 теңге
Ақтөбе - 493 теңге
Атырау - 498 теңге
Түркістан - 498 теңге
Жезқазған - 547 теңге
Көкшетау - 500 теңге
Қарағанды және Орал - 518 теңге
Қонаев - 574 теңге
Павлодар - 520 теңге
Семей - 516 теңге
Талдықорған - 552 теңге
Ұлттық статистика бюросы облыс орталықтарында және республикалық маңызы бар қалалардағы базарларда, дүкендердегі және сауда желілеріндегі бірінші санаттағы жұмыртқа бағасына бағалау жүргізеді. Сауалнамада сатылымда бар жұмыртқалар ескеріледі және олардың бағасы жыл бойы қадағаланады.
2024 жылы жұмыртқа бағасының негізсіз өсуін болдырмау үшін жұмыртқа өндірушілерінің қауымдастығы және құс өсірушілер одағымен меморандумға қол қойылды. Бұл меморандум өндірушілердің қоймасында 1 дана жұмыртқаның ең жоғары көтерме бағасын 51,5 теңге деңгейінде белгілейді. Бұл ең жоғары баға бірінші санаттағы жұмыртқаларға, соның ішінде лотоктарда және дара сатылатын түрлеріне қатысты. Айта кету керек, коррекс қаптамасында сатылатын С1 санатындағы жұмыртқалар қаптама құны мен басқа да шығындар себебінен қымбатырақ сатылады. Меморандум шарттары коррекс қаптамасында сатылатын жұмыртқаларға қатысты қолданылмайды.
Оператив мониторинг деректеріне сәйкес, сауда үстемесін қоса есептегенде еліміздегі базарлдар мен дүкендерде жұмыртқа 435 теңгеден (Ұлытау облысы, 30 данадан тұратын лоток) бастап 540-600 теңгеге дейін (Шығыс Қазақстан облысы, 30 данадан тұратын лоток 2225 теңге) сатылуда. Мысалы, Астанадағы "Магнум" дүкенінде "Курочка Ряба" өндірушісінің С1 санатындағы жұмыртқасының 30 данадан тұратын лотогы 1590 теңгеге (10 дана 530 теңге) сатылса, "Луговое поле" брендімен сатылатын жұмыртқаның 30 данадан тұратын лотогы 1619 теңгеге (10 данасы 540 теңге) бағаланады. "Small" желісінде жұмыртқа 510 теңгеден сатылуда. Өнім бағасы көптеген факторларға, оның ішінде үй маңындағы дүкендерге жеткізілетін ұсақ көтерме саудагерлер мен құс фабрикаларынан нарықтарға жасалатын ірі көтерме жеткізілімдерге байланысты болады. Ірі сауда желілері өндірушілермен ұзақ мерзімді келісімшарттар жасайды.
Қазақстан Республикасы Сауда және интеграция министрлігі Сауда комитеті сауда заңнамасын сақтау бойынша бақылау жүргізеді. 2024 жылдың басынан бастап сауда заңнамасына қатысты 4398құқық бұзушылық анықталды, оның ішінде жұмыртқалардың негізсіз бағасының өсуіне қатысты 197 жағдай тіркелген. Осыған байланысты 3636 сауда субъектісіне ескерту жасалып, 762-сі айыппұлға тартылды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстан 2026 жылдан бастап 100 млн тоннадан астам мұнай өндіруді жоспарлап отыр
Қазақстан 2026 жылдан бастап 100 млн тоннадан астам мұнай өндіруді жоспарлап отыр, деп мәлім етті Қазақстанның энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев.
Мұнай-газ кешенінде елдің дамуында республика бойынша мұнай өндірудің 65%-ды құрайтын үш ірі кен орны маңызды рөл атқарады. Жобаларға жалпы тікелей инвестициялар игеру басталғаннан бері шамамен $185 млрд құрады. Болжам бойынша 2026 жылдан бастап ірі жобаларды іске асыру есебінен мұнай өндірудің жыл сайынғы көрсеткіштері 100 млн.тоннадан астам көлемде күтілуде", деп мәлім етті министр.
Теңізшевройл мұнай өндірудің жылына 12 млн.тоннаға өсуін қамтамасыз ететін Болашақ кеңейту жобасын іске асыруда.
Қарашығанақта 5-ші компрессор бойынша жұмыстар аяқталды, шикі газды кері айдаудың 6-шы компрессорын енгізу бойынша жұмыстар жүргізілуде, бұл өндіру сөресін жылына 11-12 млн.тонна деңгейінде ұстауды қамтамасыз етеді.
Сонымен қатар кен орнында қуаттылығы 4 млрд.м3 газды құрайтын газ өңдеу зауытын (бұдан әрі - ГӨЗ) салу жобасы іске асырылуда. Аяқталу мерзімі - 2028 жылдың соңы.
Қашағанда қуаттылығы жылына 1 млрд. м3 ГӨЗ құрылысы жүргізілуде, ол 2026 жылдан бастап мұнай өндіруді 1 млн.тоннаға ұлғайтуды көздейді.
Бұдан басқа, 2029 жылы қуаттылығы жылына 2,5 млрд.м3 ГӨЗ салу есебінен мұнай өндіру деңгейінің 2 млн.тоннаға өсуін қамтамасыз ету көзделіп отыр.
Жалпы алғанда, үш ірі жобада мұнай өндіру республика бойынша барлық мұнай өндірудің 70%-ды құрайтын болады, оған шамамен $17 млрд инвестицияланады.
Сонымен қатар, жер қойнауының перспективалы учаскелері бойынша геологиялық барлауға 2030 жылға дейін $5 млрд инвестиция салынады, бұл 2040 жылға қарай 11 млн.тонна мұнай өндіруді қамтамасыз етеді.
Жалпы алғанда, мұнай өндіруге салынған инвестициялар 2030 жылға қарай ірі кен орындарында шамамен $21 млрд құрайды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстан мен Мажарстан инвестиция көлемі 5 540 млн астам бірлескен жобаларды іске асыруда
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақ-мажар инвестициялық дөңгелек үстеліне қатысты, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.
Мемлекет басшысы, ең алдымен, екі ел арасындағы экономикалық қарым-қатынас қарқынды дамып келе жатқанын атап өтіп, Будапештке алғашқы мемлекеттік сапары қазақ-мажар стратегиялық серіктестігінің жаңа кезеңіне жол ашатынын жеткізді.
Биыл Қазақстан мен Мажарстанның Стратегиялық серіктестік туралы декларацияға қол қойғанына 10 жыл толды. Осы уақыт аралығында біз өзара сенім мен ортақ мақсаттарға негізделген тығыз ынтымақтастықтың іргесін қаладық. Мажарстанның Қазақстанға құйған инвестициясы 370 миллион долларға жетті. Елімізде мажарлардың 70-тен астам компаниясы табысты жұмыс істеп жатыр. Олардың қатарында MOL Group және Gedeon Richter секілді компаниялар бар. Қазіргі таңда машина жасау, ауыл шаруашылығы және логистика салаларында жалпы инвестиция көлемі 540 миллион доллардан асатын бірлескен жобаларды жүзеге асыру мәселесі пысықталып жатыр", - деді Президент.
Мемлекет басшысы Қазақстан жаңа саяси және экономикалық парадигмаға бет бұрғанын айтты. Білім мен инновацияны ту еткен өзгерістер бұл үдерістің басты қағидатына айналады.
Президент Мажарстан бизнесмендеріне энергетика, сирек кездесетін материалдарды өндіру, көлік және логистика, ауыл шаруашылығы, фармацевтика, цифрландыру, қаржы нарығы секілді маңызды салаларда инвестициялық ынтымақтастықты нығайтудың келешегі зор екенін мәлімдеді.
Қасым-Жомарт Тоқаев сөзін қорытындылай келе, мажар компанияларының басшыларын келесі жылы мамыр айында өтетін Астана халықаралық форумына қатысуға шақырды.
Инвестициялық дөңгелек үстел барысында Мажарстанның Қаржы министрі, Қазақ-мажар экономикалық ынтымақтастығы жөніндегі үкіметаралық комиссияның тең төрағасы Михай Варга мен ірі компаниялардың жетекшілері сөз сөйледі.
Жиын қорытындысы бойынша ауыл шаруашылығы, көлік инфрақұрылымын цифрландыру, білім салаларына және бірлескен инвестициялық жобаларды қолдауға қатысты 7 коммерциялық құжатқа қол қойылды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.