Шығыс Қазақстанда археологтар ежелгі түркі дәуірінің бірегей алтын артефактілерін тапты
Екі күн бұрын ғана белгілі археолог Зейнолла Самашев Тарбағатай ауданында қағанат басшылары бейнеленген алтын тәж артефактілерін тапты. Бүгінгі күнге дейін археологиялық қазба жұмыстары кезінде мұндай көне жәдігерлер кездеспеген еді. Бұл әлемдік жаңалық жақында жарық көретін үш томдық кітап беттеріне енетініне, ал артефактілер мұражай экспонаттарының арасынан лайықты орын алатынына сенімдімін", - деп атап өтті Даниал Ахметов әлеуметтік желідегі парақшасында.
Естеріңізге сала кетейік, кеше аймақ басшысы Қазақстан тарихына арналған үш томдық кітап редакциясының құрамына кіретін тарихшы-ғалымдармен және археологтармен кезекті рет кездесті.
Бұл басылымға профессор З.Самашевтың басшылығымен қазба жұмыстары жүргізіліп жатқан ежелгі түркі дәуірінің өте қызық ескерткіші – Елеке Сазы шатқалындағы ғибадат ету-еске алу ғимаратына байланысты ғылыми-зерттеу жұмысының нәтижелері кіреді.
Бұл кітапты жазуға құнды тарихи жаңалықтар ашқан көрнекті ғалымдар атсалысып жатыр. Ғалымдардың білімі мен кәсібиліктеріне күмән жоқ. Бұл өте маңызды. Олар кез-келген түсініспеушіліктің алдын алатын және оны болдырмауға, бастысы тарихи әрі сенімді фактілерді жариялауға аянбай еңбек етіп жатыр", - деді облыс әкімі.
Дәуірлік тарихи еңбектің бір бөлігі Қазақстанның қалыптасу тарихына өлшеусіз үлес қосқан тұлғаларға арналмақ. Үш томдық кітапта 1985-1991 жылдар аралығындағы кезең ерекше баяндалуы тиіс.
Елеке Сазы шатқалындағы тастан салынған үлкен ғибадат-еске алу ғимараты екі құрамдас бөліктен тұрады. Жоғарғы жағы кесілген пирамида түріндегі ғибадатхана және оған іргелес лабиринт бар. Тастан салынған ғимарат қирандыларын зерттеу жұмыстары 2020 жылы басталды.
Ескерткіш Батыс Түрік қағанаты қағандарының бірінің құрметіне салынған. Болжам бойынша оның денесі осында жерленген.
Көп жыл бұрын осы жерден басы сынған қағанның мүсіні табылған болатын. Ол қазір ҚР Ұлттық музейінде сақтаулы.
Жақында археологтар көптеген қару-жарақ пен ат әбзелдерін тапты. Салтанатты костюмде әшекейлер мен ою-өрнек жапсырмалары бар. Безендірілген белдік кездеседі. Мұндағы әшекейлердің кей жерлері күйген, балқып кеткен.
Сонымен қатар, ғибадатхана түбінндегі айналасы қоршалып, өртенген жердің маңайынан тұтқалары бар қола ыдыс, тостаған және басқа да заттар табылды.
Табылған заттар арасында алтын тағына тағылған қағандардың суреттері бар екі алтын алқа үлкен қызығушылық тудырады. Тақтың оң және сол жағында тізе бүккен қызметшілердің суреттері бейнеленген. Кейіпкердің өрілген шашы мен киім бөлшектері анық көрінеді. Суреттердің бірінен қаған бетінің кескінін көруге болады.
Тарихшылар мен археологтар ежелгі түркілердің көркем мәдениеті мен сәндік-қолданбалы өнерінің осы бір өте шебер туындылары император бейнесінің иконографиясын, сондай-ақ мемлекеттік атрибутиканың бұрын-соңды белгісіз бөлшектерін-зооморфтық безендірілген шынтақшасы бар тақтың құрылысын, тәждердің түрлерін және т.б. егжей-тегжейлі көрсететін көрнекті дереккөз болатынын айтты.
Бұл ортағасырлық жаңа тарихи дерек көзі болып саналады. Ол қағанаттың әлеуметтік-саяси құрылымын, діни көзқарастарын, сот рәсімдерін және т.б. мәселелерге қатысты сұрақтарға жауап береді.
Табылған материалдар түркі этностарының тарихы мен мәдениетінің түрлі аспектілерін зерттеумен айналысатын әлемнің түрлі елдері мен ғылыми орталық зерттеушілерінің қызығушылығын тудыратыны күмәнсіз.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Қазақстандықтар жаңа жылда 1-4 қаңтар аралығында демалады
ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі 2025 жылдың қаңтарындағы демалыс күнін ауыстыруды көздейтін бұйрық дайындады.
ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің "2025 жылы демалыс күнін ауыстыру туралы" бұйрығына сәйкес, 2025 жылғы 5 қаңтардағы жексенбі, яғни демалыс күні 2025 жылғы 3 қаңтарға, жұмаға ауыстырылады, деп хабарлайды министрліктің баспасөз қызметінен.
Осылайша, аптасына бес күн жұмыс жасайтын қазақстандықтар 1-4 қаңтар, ал жұмыс аптасы алты күнді құрайтын азаматтар - 1-3 қаңтар күндері демалатын болды.
Демалыс күнін ауыстыру жұмыс уақытын оңтайлы бөлуге және азаматтардың демалысы үшін қолайлы жағдай жасауға мүмкіндік береді.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
2024 жылғы 1 қарашада 403 мың адамға атаулы әлеуметтік көмек көрсетілді
2024 жылғы 1 қарашада 76 мың отбасындағы 403 мың адамға атаулы әлеуметтік көмек (бұдан әрі - АӘК) тағайындалды. Биыл осы мақсатқа бюджеттен 54,7 млрд теңге қарастырылған, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз қызметінен.
Бұрын хабарланғандай, АӘК-нің негізгі мақсаты - ақшалай төлем түрінде қолдауды жүзеге асыру және отбасының еңбекке қабілетті мүшелерін жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына тарту арқылы отбасын қиын өмірлік жағдайдан шығару.
АӘК мыналарды көздейді:
- табысы өңірлік ең төмен күнкөріс деңгейінің 70% - нан аспайтын азаматтарға тоқсан сайын әлеуметтік көмек тағайындау;
- табысы аз отбасылардағы 1 жас пен 6 жас аралығындағы әр балаға 1,5 АЕК (5 538 теңге) мөлшерінде ай сайынғы қосымша төлем беру. 2024 жылғы 1 қарашаға АӘК алушылар қатарынан мектеп жасына дейінгі 126 мың балаға 4,5 млрд теңге сомасына қосымша төлем тағайындалды;
- жұмысқа орналастыру, өз ісін ашуға ниетті отбасыларға гранттар беру, біліктілікті арттыру курстарына жіберу (қажет болған жағдайда) және басқалар арқылы жұмыспен қамтуға жәрдемдесу.
Қазіргі уақытта қазақстандықтар АӘК тағайындауға өтінішті тұрғылықты жері бойынша мансап орталығында, ауыл округінің әкіміне сондай-ақ Электрондық үкімет порталы (egov.kz) арқылы бере алады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстанда 21 қарашада радио мен теледидар өшіріледі
Қазақстанда 21 қарашада радио мен теледидар өшіріледі, деп хабарлайды "Қазтелерадио" АҚ баспасөз қызметінен.
Қазтелерадио" АҚ телерадио хабарларын таратудың үздіксіз әрі сапалы болуын қамтамасыз ету мақсатында тоқсан сайын жерсеріктік, цифрлық және аналогты эфирлік желілердің техникалық құралдарында сервистерді жаба отырып, жоспарлы-профилактикалық жұмыстар жүргізеді.
2024 жылдың 21 қараша айында сағат 03:00 мен 17:00 аралығында жерсеріктік, цифрлық және аналогты эфирлік желілердің техникалық құралдарындағы сервистер жабылып, жоспарлы-профилактикалық жұмыстар жүргізіледі. Осыған байланысты, яғни жұмыстар жүргізілген кезде Қазақстанның барлық аумағында телерадиоарналарды ретрансляциялау уақытша тоқтатылады. Уақытша қолайсыздықтар үшін кешірім өтінеміз!", деп көрсетілген хабарламада.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстанда жиынтық зейнетақының орташа мөлшері 130 000 теңгені құрады
Жыл басынан бастап республикалық бюджеттен 3 трлн 118,2 млрд теңге сомасына зейнетақы төленді, оның ішінде базалық зейнетақы төлеуге - 982,2 млрд теңге, ынтымақты зейнетақы төлеуге - 2 трлн 136 млрд теңге қарастырылды, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз қызметінен.
2024 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша зейнеткерлер саны - 2 млн 421 мың адам.
2024 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша жиынтық зейнетақының орташа мөлшері 131 730 теңгені құрады, оның ішінде ынтымақты зейнетақы мөлшері - 89 122 теңге, базалық зейнетақы - 42 608 теңге.
2018 жылғы 1 шілдеден бастап мемлекеттік базалық зейнетақы төлемі зейнетақы жүйесіндегі өтілін ескере отырып, әр алушыға жеке тағайындалатынын еске саламыз.
Бұл ретте 1998 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша ынтымақты жүйеде жұмыс істеген уақыты, сондай-ақ міндетті зейнетақы жарналары (бұдан әрі - МЗЖ) төленген кезеңдер зейнетақы жүйесіндегі еңбек өтіліне қосылады.
Егер азаматтың зейнетақы жүйесіндегі өтілі 10 жыл немесе одан аз болса, сондай-ақ мүлде жоқ болса, базалық зейнетақы ең төменгі күнкөріс деңгейінің 65%-на тең болса, содан кейін 10 жылдан асқан әр жыл үшін оның мөлшері 2 %-ға артады. Ал егер сіздің өтіліңіз 20 жыл болса, базалық зейнетақы төменгі күнкөріс деңгейінің 85 %-ын құрайды. Еңбек өтілі 30 жыл немесе одан көп болса, күнкөріс деңгейінің ең жоғарғы мөлшерінде яғни 105% белгіленеді.
Егер бір ай ішінде міндетті зейнетақы жарналары Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына бірнеше рет аударылса, жинақтаушы жүйеге қатысу мерзімі бір айды құрайды.
Осылайша міндетті зейнетақы жарналары неғұрлым тұрақты және толық көлемде аударылатын болса, зейнет жасына жеткенде базалық зейнетақы төлемдерінің мөлшері соғұрлым көп болады.
Өз кезегінде азаматтың жасына байланысты зейнетақы төлемдерінің мөлшері 1998 жылғы 1 қаңтардағы жұмыс өтіліне (кем дегенде 6 ай қажет) және зейнеткерлікке дейінгі кезеңдегі орташа айлық табысына байланысты болады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.