Әйелдер ҚР-дағы әрбір төртінші ауылшаруашылық кәсіпорнын басқарады
Жалпы ауыл шаруашылығы саласында әйелдердің орташа атаулы жалақысы ерлерге қарағанда 8,2% аз
ҚР-да әйелдер басқаратын ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіретін компаниялардың үлесі артты. Қазір Қазақстан агроөнеркәсіп кешеніндегі әрбір төртінші (27,5%) шаруа қожалығында, серіктестікте немесе жеке кәсіпкерлікті әйел басқарады. Ауыл шаруашылығындағы 83,8 мың әйелдер тек сиыр сауып, жылыжайда қызанақ бағып қана қоймай, салық төлеп, субсидия сұрап, асыл тұқымды мал сатып алып, жер астында дәмді ірімшік жасап, банан өсіруде, деп хабарлайды energyprom.kz.
ҚР СЖРА Ұлттық статистикалық бюросының (ҰСБ) деректеріне сүйенсек, былтыр әйелдер басқаратын жұмыс істеп тұрған ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің жалпы саны 12,2% - 74,7 мыңнан 83,8 мыңға дейін өсті, олардың негізгі бөлігі - 91,2%-ы - шаруа қожалықтары, акционерлік қоғамдар немесе жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерден тұрады. Мұндай әйелдер кәсіпорындарының 8,8%-ы ғана жеке кәсіпкерлік нысанында.
Еліміздегі әйелдер шаруашылығындағы сөзсіз көшбасшы - Түркістан облысы. Онда әйелдер басқаратын 23,8 мың кәсіпорын мен жеке кәсіпкерлер жұмыс істейді. Жалпы, шаруашылық меңгеруші әйелдердің басым бөлігі оңтүстікте тұрып, жұмыс істейді. Олардың жалпы үлесі 68,7%. Осы оңтүстіктегі іскер әйелдердің арасында Алматы облысы Жетіген ауылының тұрғыны Ақтоты Тұрсынәлі де бар. 22 жасында шаруа қожалығын тіркеп, несие алып, бар ақшасына асыл тұқымды мал сатып алды. Бес жылдан астам уақыт бойы Ақтоты өз ісін басқарып, субсидия мен өткізу нарығының мәселелерін шешіп келеді.
Оның Түркістан облысындағы құрдасы Ирина Демидова 18 жасында омарташы боламын деп шешкен. Бірінші рет бәрі сәтті болған жоқ, бірақ бірнеше жылдан кейін қыз Польша мен Израильде оқуды аяқтады және қазір өз омартасында аналық араларды аспаптық ұрықтандырумен айналысады.
Әйелдердің ауыл шаруашылығындағы кәсіпкерлігі туралы мұндай әңгімелер еліміздің әр өңірінде бар. Мысалы, шығысқазақстандық инженер-электрик Людмила Землянойдың ісі. Осыдан 15 жылдан астам уақыт бұрын әйел күйеуімен бірге жерасты жылыжайларын салып, бау-бақша егіпті. Енді желтоқсанда оның жылыжайларында жарты келі лимон, банан, ананас, мандарин жер астында піседі. Әйел тек жемістер мен өсімдіктерді сатып қана қоймайды, сонымен қатар экскурсиялар ұйымдастырады. Мектеп оқушылары үшін мұндай саяхаттар биология сабақтарын алмастырады - өсімдіктердің 500 түрлі түрін, соның ішінде экзотикалық түрлерін тағы қайдан көруге болады?
Жалпы ауыл шаруашылығы саласында әйелдердің орташа атаулы жалақысы ерлерге қарағанда 8,2% аз. Биыл қаңтар айындағы мәлімет бойынша, ерлердікі - 204,4 мың теңге, әйелдердікі - 187,6 мың теңге.
Дегенмен, әр түрлі кәсіптер үшін жыныс бойынша табыстың қаржылық көрсеткіштерін қарастыратын болсақ, салыстыру әрқашан ерлердің пайдасына бола бермейді. Мысалы, ауылшаруашылық кәсіпорындарының басқару ұжымы арасында әйелдердің жалақысы көбірек. ҚР-ның 2024 жылғы 1 қаңтардағы СЖРА ҰСБ деректері біздің елімізде шаруа қожалығының бас директоры айына 900,1 мың теңге, ал ер директор 661,2 мың теңге алатынын көрсетеді. Әйел қаржы директорының да жалақысы ер әріптесіне қарағанда жоғары: 526 мың теңгемен салыстырғанда 657,7 мың теңге. Бұл саладағы басқа да көптеген басшылық лауазымдарға ұқсас оқиға.
Бірақ физикалық ауыр жұмыс істейтін жұмыстардағы атаулы жалақыны жынысы бойынша салыстыру кезінде жағдай басқаша. Малшы, агроном, қара жұмысшы, жылқышы және көкөніс өсірушілер ерлер болса, 8%-25% артық алады. Тек бақташы кәсібі бұл үрдіске сыймайды. Қазақстандағы бақташы әйелдер бақташы ерлерге қарағанда 20% артық жалақы алады екен.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Қазақстандықтар жаңа жылда 1-4 қаңтар аралығында демалады
ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі 2025 жылдың қаңтарындағы демалыс күнін ауыстыруды көздейтін бұйрық дайындады.
ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің "2025 жылы демалыс күнін ауыстыру туралы" бұйрығына сәйкес, 2025 жылғы 5 қаңтардағы жексенбі, яғни демалыс күні 2025 жылғы 3 қаңтарға, жұмаға ауыстырылады, деп хабарлайды министрліктің баспасөз қызметінен.
Осылайша, аптасына бес күн жұмыс жасайтын қазақстандықтар 1-4 қаңтар, ал жұмыс аптасы алты күнді құрайтын азаматтар - 1-3 қаңтар күндері демалатын болды.
Демалыс күнін ауыстыру жұмыс уақытын оңтайлы бөлуге және азаматтардың демалысы үшін қолайлы жағдай жасауға мүмкіндік береді.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
2024 жылғы 1 қарашада 403 мың адамға атаулы әлеуметтік көмек көрсетілді
2024 жылғы 1 қарашада 76 мың отбасындағы 403 мың адамға атаулы әлеуметтік көмек (бұдан әрі - АӘК) тағайындалды. Биыл осы мақсатқа бюджеттен 54,7 млрд теңге қарастырылған, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз қызметінен.
Бұрын хабарланғандай, АӘК-нің негізгі мақсаты - ақшалай төлем түрінде қолдауды жүзеге асыру және отбасының еңбекке қабілетті мүшелерін жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына тарту арқылы отбасын қиын өмірлік жағдайдан шығару.
АӘК мыналарды көздейді:
- табысы өңірлік ең төмен күнкөріс деңгейінің 70% - нан аспайтын азаматтарға тоқсан сайын әлеуметтік көмек тағайындау;
- табысы аз отбасылардағы 1 жас пен 6 жас аралығындағы әр балаға 1,5 АЕК (5 538 теңге) мөлшерінде ай сайынғы қосымша төлем беру. 2024 жылғы 1 қарашаға АӘК алушылар қатарынан мектеп жасына дейінгі 126 мың балаға 4,5 млрд теңге сомасына қосымша төлем тағайындалды;
- жұмысқа орналастыру, өз ісін ашуға ниетті отбасыларға гранттар беру, біліктілікті арттыру курстарына жіберу (қажет болған жағдайда) және басқалар арқылы жұмыспен қамтуға жәрдемдесу.
Қазіргі уақытта қазақстандықтар АӘК тағайындауға өтінішті тұрғылықты жері бойынша мансап орталығында, ауыл округінің әкіміне сондай-ақ Электрондық үкімет порталы (egov.kz) арқылы бере алады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстанда 21 қарашада радио мен теледидар өшіріледі
Қазақстанда 21 қарашада радио мен теледидар өшіріледі, деп хабарлайды "Қазтелерадио" АҚ баспасөз қызметінен.
Қазтелерадио" АҚ телерадио хабарларын таратудың үздіксіз әрі сапалы болуын қамтамасыз ету мақсатында тоқсан сайын жерсеріктік, цифрлық және аналогты эфирлік желілердің техникалық құралдарында сервистерді жаба отырып, жоспарлы-профилактикалық жұмыстар жүргізеді.
2024 жылдың 21 қараша айында сағат 03:00 мен 17:00 аралығында жерсеріктік, цифрлық және аналогты эфирлік желілердің техникалық құралдарындағы сервистер жабылып, жоспарлы-профилактикалық жұмыстар жүргізіледі. Осыған байланысты, яғни жұмыстар жүргізілген кезде Қазақстанның барлық аумағында телерадиоарналарды ретрансляциялау уақытша тоқтатылады. Уақытша қолайсыздықтар үшін кешірім өтінеміз!", деп көрсетілген хабарламада.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.