Жасөспірімдер өз денсаулығына қалай мән береді?
Еуропаның басқа 45 елінің және Канаданың жастарымен салыстырғанда, қазақстандық жасөспірімдер өз денсаулығын бағалау бойынша жоғарыда, елдердің алғашқы бестігінде тұр.
Алматы. 26 мамыр. Kazakhstan Today - Жасөспірімдер өз денсаулығына қалай мән береді?
Жасөспірім шақ - бұл ұл балалар мен қыз балалардың дене бітіміндегі өзгерістердің қалыптасу кезеңі. Есейіп келе жатқан қыздың организмінде үлкен өзгерістер болады. Өтпелі кезеңде жасөспірім қыздардың бойынан көптеген өзгерісті байқауға болады, денсаулықтарына жиі шағым айта бастайды, таңғы асты ішуді сиретеді, артық салмақ туралы уайымдай бастайды, қозғалыстары азаяды.
Осыған байланысты, ҚР ДСМ Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығы 2017-2018 жылдары денсаулыққа қатысты мектеп жасындағы балалардың мінез-құлқы жөнінде (HBSC - Health Behavior in School-Aged Children) 110 республикалық мектепте сауалнама жүргізді. Жоба аясында 11 - 15 жас аралығындағы 6400-ге жуық респонденттен сауалнама алынды.
Қазақстан Орталық Азияда бірінші болып Еуропаның 45 елімен және Канадамен бір мезгілде аталған сауалнамаға қатысты.
Баяндама көрсеткендей, қазақстандық жасөспірімдердің көпшілігі үшін отбасындағы, мектептегі, достарымен әлеуметтік қарым-қатынасты қолдау және денсаулықпен байланысты проблемалардың салыстырмалы түрде аздығы және жалпы денсаулық жағдайы жақсы. Отбасында, мектепте және құрдастарымен позитивті әлеуметтік байланыстар психикалық және физикалық денсаулықты нығайтуға ықпал етеді және қауіпті мінез-құлық жағдайларын азайтады. Дегенмен, кейбір үрдістер әлі де алаңдаушылық тудырады. Мысалы, қыздар, әсіресе бой жетіп келе жатқан жасөспірім қыздар өз денсаулықтарына мән бере бермейді.
Жаңа халықаралық баяндамаға сәйкес, Қазақстанда оқушылардың 57%-ы өз денсаулығын өте жақсы деп бағалайды. Денсаулығына қатысты өзін-өзі бағалау қыздарда 11 жаста 60% - дан 15 жаста 44% - ға дейін айтарлықтай төмендейді. Бұл көрсеткіш психикалық-әлеуметтік және мінез-құлық факторларымен өзара байланысты.
Еуропаның басқа 45 елінің және Канаданың жастарымен салыстырғанда, қазақстандық жасөспірімдер өз денсаулығын бағалау бойынша жоғарыда, елдердің алғашқы бестігінде тұр. Алайда қауіпті сексуалды мінез-құлық әлі де алаңдатушылық туғызады: 15 жасқа қарай әрбір жетінші бозбала (14%) және қыздардың әрбір 1%-ы жыныстық қарым-қатынасты бастайды. Жыныстық қарым-қатынасты бастайтындардың арасында әрбір бесінші бозбала (21%) қорғалмаған секспен айналысады.
Есепті ҚР ДСМ Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығы әр төрт жыл сайын жүргізіп тұратынын және іске асыратынын айта кету керек.
Ақпаратты пайдаланѓан жаѓдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігініњ материалдарына авторлық қ±қық.
тақырып бойынша жаңалықтар
Алматыда 80 шыршаның шамы жағылды: қалада мерекелік шаралар бастау алды
Алматыда бір мезетте 80 жаңа жылдық шыршаның шамы жағылып, бұл мерекелік маусымның символдық басталуын көрсетті, деп хабарлайды Алматы қаласы әкімдігінің баспасөз қызметінен.
Абай алаңында Алматының басты жаңа жылдық шыршаның шамын жағу рәсімі өтті. Оның биіктігі 25 метр. Биыл мегаполис шыршасы алғаш рет классикалық стильде жасалып, қаңқалы емес, табиғи діңді болды. Шыршаны безендіру үшін алты метр гирлянда, түрлі-түсті шарлар мен жаңа жылдық ойыншықтар қолданылған.
Рәсімге ауа райы ертегідей ерекше атмосфера сыйлады: жаңа жылдық арудың айналасын сиқырлы қар қоршап тұрды, ал мамықтай аппақ қар ұлпалары мегаполистің басты шыршасын безендіріп тұрды.
8 мыңнан астам алматылық пен мегаполис қонақтары қазақстандық эстрада жұлдыздарының қатысуымен өткен керемет шоуды тамашалады.
Мен жас орындаушыларды қолдап, құттықтау үшін келдім. Шырша өте әдемі, бәрі тамаша ұйымдастырылған. Концерт те керемет өтті, ал қарлы ауа райы нағыз жаңажылдық көңіл-күй сыйлады", - деді мегаполис тұрғыны Сергей Дмитриевич.
Концерттік бағдарламаны "BS band" үрмелі оркестрі ашып, жаңажылдық әуендерден попурри орындады. Роза Рымбаеваның сахнаға шығуы ерекше мерекелік көңіл-күй сыйлады. Халық әртісі "Снег идет" және "Жұлдызды жаңа жыл" әндерін орындап, кешті жылулық пен жағымды эмоцияға толтырды.
Бүгін алматылықтар мен қала қонақтарына жаңажылдық көңіл-күйді Назым Әбілдина, Мәди Рымбаев, Динара және Балжан Бидаш сыйлады. Әсіресе жастар "ALPHA" тобы, Dakelot, "ASTRA" тобы, Малика YES және Adil өнерін асыға күтті.
Мен Жаңа жылды қатты жақсы көремін. Мұндай шаралар бақыт сыйлайды. Мұндай керемет мерекені ұйымдастырған әкімдікке алғысым шексіз. Жауған қар да ерекше атмосфера сыйлап, бәрі өте ертегідей болды", - деді Алматы тұрғыны.
Turar-дың "Жаңа жыл" әнімен қаладағы алғашқы жаңажылдық концерт аяқталып, көрермендерге мереке алдындағы керемет көңіл-күй сыйлады.
Ертегідегідей атмосфераны күймедегі Күлбике, Зімбір адам, бұғылар және басқа да кейіпкерлер бейнеленген көркем безендіру элементтері, жарқыраған фотоаймақтар мен жарық инсталляциялары толықтырды.
Айта кетейік, қаладағы барлық ауданда шырша жағу рәсімдері концерттер мен әртүрлі шаралармен бірге ұйымдастырылып, тұрғындар мен қонақтарға мерекелік көңіл-күй сыйлады.
Сондай-ақ бүгін Абай алаңында басты жаңа жылдық жәрмеңке ашылды. Ол 2025 жылдың 5 қаңтарына дейін жұмыс істеп, тұрғындар мен қонақтарға кәдесыйлар, қолөнер шеберлерінің бұйымдары мен мерекелік әшекейлер ұсынады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
2024 жылғы 1 желтоқсанда 411 мыңнан астам адамға атаулы әлеуметтік көмек көрсетілді
2024 жылғы 1 желтоқсанда 77,6 мың отбасындағы 411,3 мың адамға атаулы әлеуметтік көмек (бұдан әрі - АӘК) тағайындалды. Биыл осы мақсатқа бюджеттен 54,7 млрд теңге қарастырылған, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз қызметінен.
Бұрын хабарланғандай, АӘК-нің негізгі мақсаты - ақшалай төлем түрінде қолдауды жүзеге асыру және отбасының еңбекке қабілетті мүшелерін жұмыспен қамтуға жәрдемдесудің белсенді шараларына тарту арқылы отбасын қиын өмірлік жағдайдан шығару.
АӘК мыналарды көздейді:
- табысы өңірлік ең төмен күнкөріс деңгейінің 70% - нан аспайтын азаматтарға тоқсан сайын әлеуметтік көмек тағайындау;
- табысы аз отбасылардағы 1 жас пен 6 жас аралығындағы әр балаға 1,5 АЕК (5 538 теңге) мөлшерінде ай сайынғы қосымша төлем беру. 2024 жылғы 1 желтоқсанға АӘК алушылар қатарынан мектеп жасына дейінгі 128,8 мың балаға 5,0 млрд. теңге сомасына қосымша төлем тағайындалды;
- жұмысқа орналастыру, өз ісін ашуға ниетті отбасыларға гранттар беру, біліктілікті арттыру курстарына жіберу (қажет болған жағдайда) және басқалар арқылы жұмыспен қамтуға жәрдемдесу.
Қазіргі уақытта қазақстандықтар АӘК тағайындауға өтінішті тұрғылықты жері бойынша мансап орталығында, ауыл округінің әкіміне сондай-ақ Электрондық үкімет порталы (egov.kz) арқылы бере алады.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Астанада еліміздің басты шыршасы жағылды
Бүгін 18 желтоқсанда Астанада 30-дан астам мерекелік шыршаның шамын жағу рәсімі өтті. Іс-шараға 15 мыңнан астам адам қатысты, деп хабарлайды Астана қаласы әкімдігінің баспасөз қызметінен.
Барлық орында көптеген ойын-сауық түрлері ұйымдастырылған: мұз айдындары, сырғанақтар, шағын архитектуралық нысандар, фотоаймақтар және тағы басқалар.
Ең биік 25 метрлік шыршалардың шамы "Астана Арена" стадионының тұрағында және "Қазақ Елі" монументінің алаңында жағылды. "Астана Арена" стадионының тұрағындағы 25 метрлік шырша жарық декоративті ұлпа қармен және өрнектермен, сары және қызыл реңдегі 2500 ойыншықпен, гирляндалармен және т.б. безендірілген. Шыршаны жағу кезінде елорда тұрғындары мен қонақтары үшін Қайрат Баекенов, Ринат Малцагов, AYREE, балалар хоры мен би ұжымдарының қатысуымен концерттік бағдарлама, жаңа жылдық жәрмеңке, сырғанақтар, мұз айдыны, лабиринт, фуд-корт, арнайы тақырыптағы фотоаймақтар және т.б. ұйымдастырылды.
Сондай-ақ, Нұра ауданында бүгін тағы сегіз орында шырша шамы жағылды: орталық саябақта, "Зеленый квартал" ТК скверінде, Үркер тұрғын алабындағы Айғыржал скверінде, "Сарыарқа", "Керуен Сити", "Азия парк", "Хан Шатыр" және "Айланд" сауда-ойын-сауық орталықтарының жанында және Сығанақ пен Ш.Айтматов көшелерінің қиылысында.
Сарайшық ауданындағы Қазақ елі алаңында шырша шамын жағу кезінде қала тұрғындары үшін мерекелік бағдарлама, балаларға арналған аниматорлар және түрлі ойындар ұйымдастырылды. Келушілер ән айтты, би биледі, сырғанақ пен мұз айдынында көңіл көтерді, фотоаймақтарда естелік үшін суретке түсті. Орналасқан жердің өзінде 2 мұз айдыны, екі сәулесі бар сырғанақ, биіктігі 25 метрлік шырша, шағын архитектуралық нысандар мен жарық-люминациялық пано орнатылған.
Сондай-ақ, Сарайшық ауданындағы "Нұрлы Жол" теміржол вокзалы маңында жаңа жылдық шырша жағылды.
Алматы ауданында жаңа жылдық шыршалар шамы Тәуелсіздік даңғылындағы Оқушылар сарайының аумағында, "Sana Sport" Спорт кешенінің аумағында, Рысқұлбеков көшесіндегі "Алма" саябағында, Astana Music Hall (құмыра) маңында және Қошқарбаев даңғылы, 80/1 мекенжайында жағылды.
Есіл ауданында, ЭКСПО аумағында 23 метрлік шырша да жарқырап тұр. Шырша 4000-нан астам ойыншықпен безендірілген, олардың ішінде диаметрі 15-тен 40 см-ге дейінгі шарлар, гирляндалар және т.б. бар. Алаңда сырғанақтар мен мұз айдыны бар, елорда тұрғындары мен қонақтары шағын архитектуралық нысандардың фонында ертегі кейіпкерлерінің жанында суретке түсе алады.
Байқоңыр ауданында бес орында жаңа жылдық шыршалар мына орындарда безендірілді: Жастар сарайының аумағы, К.Ататүрік атындағы саябақ, Ж.Тәшенов көшесінде, Өндіріс тұрғын алабында (Ақбидай мен Кеменгерұлы көшелерінің қиылысы) және Кирпичный тұрғын алабында (Чехоев және Жолымбет көшелерінің қиылысы), "Қоянды" саяжай алабында. Сонымен қатар, ауданда Кеншілер, 5 және Досмұхамедұлы, 6 мекенжайлары бойынша бес метрлік екі шырша орнатылды.
Сарыарқа ауданында әртүрлі биіктіктегі 3-тен 18 метрге дейінгі алты шыршаның шамы жарқырап тұр. Олар мына мекенжайларда орнатылған: қалалық алаң, Бөгенбай батыр даңғылы, 43 мекеннжайындағы сквер, "Көктал" саябағы, Есіл өзенінің жағасы және Юбилейная көшесі, 22.
Естеріңізге сала кетейік, елорданың 6 ауданында бүгін 30-дан астам мерекелік шыршаның шамы жағылды, сондай-ақ мұз айдындары, сырғанақтар, жаңа жылдық жәрмеңке және т.б. бар қысқы қалашықтар өз жұмысын бастайды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Еліміздің бірнеше республикалық трассаларында жол қозғалысы ашылды
Еліміздің бірнеше республикалық трассаларында жол қозғалысы ашылды, деп хабарлайды "КазАвтоЖол".
2024 жылғы 16 желтоқсан сағат 07:00-де келесі республикалық автожолдарда көлік қозғалысы ашылады:
Алматы облысы:
Алматы-Өскемен" автожолының 77-124 шақырым аралығындағы учаскеде (Қонаев қаласынан Жетісу облысының шекарасына дейін)
"Алматы-Шелек-Қорғас" автожолының 136-254 шақырым аралығында (Шелек ауылынан Жетісу облысы шекарасына дейін).
"Алматы-Көкпек-Көктал-Қорғас" автожолының 136-172 шақырым аралығында (Шелек ауылынан Көкпек ауылына дейін)
"Көкпек-Кеген-Тюп" автожолының 0-72 шақырым аралығында (Көкпек ауылынан Кеген ауылына дейін)
Жетісу облысы:
Алматы-Өскемен" автожолының 276-480 шақырым аралығындағы учаскеде (Талдықорған қаласынан Көлбай ауылына дейін)
Алматы-Өскемен" автожолының 124-276 шақырым аралығындағы учаскеде (Алматы облысының шекарасынан Талдықорған қаласына дейін)
Алматы-Өскемен" автожолының 45-68 шақырым аралығында (Сарыөзек ауылынан-Көктал ауылына дейін Алтын Емел асуы)
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.