25.04.2023, 13:10 35981

"Қолжетімді интернет" ұлттық жобасын іске асыруға шамамен 560 млрд теңге бөлінеді

Сурет: Depositphotos

Соңғы 3 жылда байланыс операторлары бұл салаға тартылған инвестицияларды шамамен 60%-ға дейін төмендетіп жіберген

Астана. 25 ақпан. KAZAKHSTAN TODAY - ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайыловтың төрағалығымен өткен Үкімет отырысында "Қолжетімді интернет" ұлттық пилоттық жобасын іске асыру жоспарлары қаралды. Премьер-Министр ұлттық жоба қалалар мен ауылдардағы интернеттің сапасы мен қолжетімділігіне қатысты көптеген мәселелерді шешуге бағытталғанын атап өтті.

Өкінішке орай, бұл салада жүйелі жұмыстарды көре алмай отырмыз. Биылғы жылдың басынан бері Үкіметке байланыс және ақпараттандыру мәселелері бойынша азаматтардан 5 мыңға жуық өтініштер мен шағымдар келіп түсті. Олардың басым бөлігі интернеттің жылдамдығы мен сапасына қатысты. Сонымен қатар елді-мекендерде, тіпті ірі қалалардың өзінде мобильді интернет жоқ немесе сапасы нашар. Мұндай шағымдар, әсіресе Алматы мен Астанада көп", - деді Әлихан Смайылов.

Оның айтуынша, мобильді интернетке қызмет көрсету байланыс операторларының міндеттемелеріне неге кірмейтіні мүлдем түсініксіз. Интернеттің сапасы мен жылдамдығын өлшейтін құралдар жоқ.

Бұл проблемаларды шешу керек. Қазіргі таңда адамдар бірінші кезекте интернеттің сапасына қарайды. Жай ғана желі тартып беретін кезеңнен өттік. Халыққа сапалы байланыс пен жылдам интернет қажет. Олар тарифтердің ақысын толығымен төлеп отыр. Сондықтан, сапалы қызметті талап етуі орынды", - деп атап өтті Премьер-Министр.

Ол соңғы 3 жылда байланыс операторлары бұл салаға тартылған инвестицияларды шамамен 60%-ға дейін төмендетіп жібергенін атап өтті. Операторларға қымбат инфрақұрылымға қаржы салғаннан гөрі, анықталған заң бұзушылықтар үшін айыппұл төлей салған тиімді.

Мұндай жағдайды түбегейлі өзгерту керек. Ұсынылып отырған ұлттық жоба дәл осы мәселелерді шешуге бағытталған. Оның негізгі мақсаты - халық пен кәсіпкерлік субъектілерін ең кемі секундына 100 Мбит болатын Интернетпен қамтамасыз ету. Талшықты-оптикалық байланыс желілерімен 3 мыңға жуық ауыл қамтылуы тиіс. Ал, 2027-ші жылға қарай республикалық маңызы бар қалалардың 75%-ы және облыс орталықтарының 60%-ы 5G технологиясымен қамтамасыз етіледі", - деді Әлихан Смайылов.

Сондай-ақ, деректерді беру деңгейі секундына 4-6 терабитке дейін болатын желілердің транзиттік мүмкіндіктерін ұлғайтуға басымдық беру қажет.

Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша Қазақстан қуатты деректер орталықтары мен трансшекаралық талшықты-оптикалық магистральдары бар Цифрлық хабқа айналуы тиіс. Ұлттық жобаның осы мақсаттарына бюджеттен 5 жыл ішінде шамамен 560 млрд теңге бөлу жоспарлануда", - деді Премьер-Министр.

Үкімет басшысы байланыс операторлары міндеттемелерінің сақталуын ескере отырып, барлық жерде байланыс сапасы мен Интернет жылдамдығының мониторингін күшейту, сондай-ақ қысқа мерзімде Ұлттық жобаны пысықтап, оны Президент Әкімшілігіне бекітуге ұсыну қажеттігін атап өтті.

Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.

тақырып бойынша жаңалықтар

05.11.2024, 10:41 1056

Қаржы министрлігі мемлекеттік қызметшілерге берілетін сыйақы туралы мәлімдеме жасады

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылдың 29 тамызындағы №1127 қаулысына сәйкес мемлекеттік қызметшілерге сыйақы төлеу, материалдық көмек көрсету, лауазымдық айлықақыларына үстемеақылар белгілеу бюджет қаражатын үнемдеу есебінен ғана жүзеге асырылады.

Осы қаулы арқылы шығыс баптарының нақты тізбесі айқындалған. Олардың есебінен үнемдеу қалыптасқан жағдайда ғана сыйақы төленуі мүмкін (іссапарларға, коммуналды және көлік қызметтеріне, байланыс қызметтеріне, үй-жайларды жалға алуға және т.б. шығыстар бойынша үнемдеу).

Бүгінде аталған қаулыға, сондай-ақ басқа да заңнамалық актілерге сыйақыларды шектейтін өзгерістер енгізілмегендіктен мемлекеттік қызметшілерге сыйақыларды беруге тыйым салатындай негіз жоқ, деп хабарлады министрліктің баспасөз қызметінен.

Қаржы министрлігінің осыған дейінгі хабарламасында Үкімет қаулысының нормаларын бұлжытпай ұстану қажеттігі және бағдарлама әкімшілерінің қызметкерлерді тізбеде көрсетілгендерден бөлек бюджеттік баптардан қаражатты сыйақыға пайдалануға жол бермеу туралы айтылған болатын.

Инвестициялық жобаларды іске асырудан және/немесе мемлекеттік аппараттың жұмысына әсер етпейтін материалдық активтерді сатып алудан үнемделген қаражат бюджетке қайтарылуға тиіс.

04.11.2024, 12:52 38011

Мүгедектікті белгілеу бойынша 77 мыңнан астам өтінім сырттай форматта қаралды

2024 жылдын басынын бастап мүгедектік тобын белгілеу үшін медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізудің сырттай форматы бойынша пилоттық жобаны іске асыру шеңберінде Қазақстанның барлық өңірлерінен 77,2 мыңнан астам өтінім қаралды. Бүгінгі күні сырттай форматта куәландыру 30 нозологиялық нысан бойынша жүргізіледі, деп хабарлайды ҚР ЕХӘҚМ баспасөз қызметінен.

2023 жылы 76,4 мыңнан астам өтінім сырттай форматта қаралды, бұл куәландырудан өткен мүгедектігі бар адамдардың жалпы санының 30,4%-ын құрайды.

Бұған дейін хабарланғандай, Ұлттық қоғамдық сенім кеңесінің VI отырысында Мемлекет басшысы ерекше қажеттіліктері бар адамдар үшін барынша қолайлы жағдай жасауды, олардың инстанциялар мен қағазбастылық бойынша жүруін, сондай-ақ көрсетілетін қызметті берушілердің көрсетілетін қызметті алушылармен байланысын болдырмауды тапсырды.

Осы тапсырманы орындау мақсатында ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі Денсаулық сақтау мен Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрліктерімен бірлесіп Қазақстанның барлық 20 өңірінде пилоттық режимде медициналық-әлеуметтік сараптама (бұдан әрі - МӘС) жүргізудің сырттай форматы бойынша жобаны іске асыруда.

Мүгедектік тобын белгілеу жөніндегі қызметті алу үшін өтініш берушіге тұрғылықты жері бойынша емханаға жүгіну және қажетті тексеруден өту қажет, қалған процестер ақпараттық жүйелерді интеграциялау есебінен оның қатысуынсыз өтеді.

Сырттай куәландыруға көшу:

- әкімшілік және бюрократиялық кедергілерді жояды;

- МӘС сараптамалық шешімдерінің ашықтығын қамтамасыз етеді;

- мүгедектікті белгілеу және мүгедектігі бар адамдарды әлеуметтік қорғау шараларын анықтау бойынша қызметтерді үйден шықпай-ақ алуға мүмкіндік береді;

- көрсетілетін қызметті алушының көрсетілетін қызметті берушімен тікелей байланысын болдырмайды, сол арқылы сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін азайтады.

04.11.2024, 12:48 38366

Қазақстанда IT-мамандарға арналған жаңа виза түрі іске қосылды

Цифрлық даму министрлігі халықаралық мамандарды тарту және Қазақстанның цифрлық экономикасын дамытуға бағытталған Digital Nomad Visa (DNV) бағдарламасының іске қосылғаны туралы жариялайды. Бұл виза әлемнің түкпір-түкпіріндегі мамандарға Қазақстанда заманауи цифрлық қызметтер мен жоғары деңгейлі жайлылықты пайдалана отырып, өмір сүру және жұмыс істеуге мүмкіндік береді, деп хабарлайды ҚР ЦДИАӨМ баспасөз қызметінен.

Digital Nomad Visa IT-мамандарға арналған, Қазақстанды қашықтан жұмыс істеуге ыңғайлы хаб ретінде ұсынады. Бағдарлама жоғары жылдамдықты интернетке қолжетімділік, озық цифрлық қызметтер және бизнесті жүргізудің жеңілдігі маңызды кәсіби мамандарды тартуға бағытталған.

Digital Nomad Visa артықшылықтары:

- Икемді визалық режим: Визаны беру және ұзарту рәсімдерінің жеңілдетілуі.

- 5G және спутниктік байланысқа қолжетімділік: Ел аумағында тұрақты байланыс қамтамасыз етілген.

- Жергілікті мәдениетпен интеграция: Бейімделуге, тұрғын үй іздеуге және кәсіби байланыстар орнатуға көмек көрсету.

- Мемлекеттік қолдау: Бизнесті жеңілдету және инновациялық жобаларға қатысу мүмкіндігі.

Digital Nomad Visa - Қазақстанды цифрлық көшпенділер үшін халықаралық орталыққа айналдыруға бағытталған маңызды қадам. Бағдарлама жұмыс істеуге ыңғайлы жағдайлар мен жоғары өмір сүру деңгейін қамтамасыз етеді, бұл инновациялық экожүйелерді дамытуға және әлемнің түкпір-түкпіріндегі мамандармен тәжірибе алмасуға ықпал етеді",- деп Цифрлық даму министрі Жаслан Мәдиев атап өтті.

Digital Nomad Visa бағдарламасы қазірдің өзінде қолжетімді және Қазақстанда жұмыс істеуге және өмір сүруге бірегей мүмкіндіктер береді.

04.11.2024, 12:26 39251

Үкіметте жыл соңына дейін инфляцияны тежеу шаралары талқыланды

Вице-премьер Серік Жұманғарин сенбі күні инфляция мәселелері бойынша кеңейтілген кеңес өткізді, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.

Үкіметтің биылғы негізгі міндеті - 8%-дан аспайтын инфляция дәлізіне кіру. 10 айдағы деректерді және инфляция индексінің негізгі құрамдас бөліктері - ақылы қызметтер, азық-түлік және азық-түлік емес тауарлар бойынша баға жағдайын дамыту перспективаларын ескере отырып, Үкімет жылдық инфляцияны тежеу үшін ықтимал шараларды қарастырды.

Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша, қазан айында инфляцияның жалпы жылдық өсу қарқыны 8,5% болған кезде ең көп үлесті ақылы қызмет көрсету қосты - 14,3%. Бұл индекстің өсуі Қазақстанда 2023 жылы "Тарифті инвестицияға айырбастау" мемлекеттік бағдарламасының басталуына байланысты, ол бойынша электр, жылу және сумен жабдықтау және су бұру инженерлік желілерін жаңғырту үшін ауқымды салымдар тартылуда. Инвестицияларға айырбастау үшін бағдарлама бойынша тарифтердің жыл сайынғы белгілі бір өсуі көзделеді. Кеңесте атап өтілгендей, осы бағдарлама бойынша 2024 жылға жоспарланған коммуналдық қызметтерге тарифтердің негізгі өсуі жүргізілді және жыл соңына дейін қосымша өсу күтілмейді.

Азық-түлік емес тауарлардың ішінде негізгі өсім (2023 жылғы қазанда 7,8%-ға өсім) киім, аяқ киім, аудиовизуалды жабдықтар, дәрі-дәрмек және басқа да тауарларда тіркелді. Азық-түлік тауарлары бойынша жылына 4,9% төмен өсу қарқынымен әлеуметтік маңызы бар өнімдер бойынша дефляция байқалады (-0,2%). Жиында ауыл шаруашылығы вице-министрі Ербол Тасжүреков қысқы және маусымаралық кезеңде бағаны тұрақтандыру үшін жаңа егіннің қалыптасқан азық-түлік қорының жай-күйі туралы хабардар етті. Ауыл шаруашылығы қоймаларында, сауда орындарында, ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінде сақталған негізгі азық-түліктің 29 түрі бойынша 826 мың тоннадан астам қор бар. Түрлі сақтау мерзімдерін ескере отырып, тұрақтандыру қорларындағы тауарлар үнемі толықтырылып отырады және еліміздің бірнеше айдағы жекелеген өнімдерге деген қажеттілігін қанағаттандыруға жеткілікті.

Алдағы жаңа жылдық мерекелерді ескере отырып, азық-түлік бағасының қымбаттау үрдісіне тосқауыл қою мақсатында Серік Жұманғарин облыстар мен республикалық маңызы бар үш қалада тұрақты түрде ауыл шаруашылығы жәрмеңкелерін ұйымдастыру арқылы сөрелердің қолжетімді өніммен толтырылуын қамтамасыз етуді тапсырды. Ал ең ірі мегаполис - Алматыда қалаға бекітілген ауылшаруашылық аймақтарынан өнімдерді үздіксіз жеткізудің арқасында жүзеге асуы тиіс. Сондай-ақ Премьер-министрдің орынбасары қысқы және көктемгі маусымаралық кезеңде бағаны одан әрі тұрақтандыру мақсатында ақпан айының басынан бастап жиналған көкөніс қорын брондауды бастау міндетін қойды.

Азық-түлік емес тауарлар бағасын тұрақтандыру үшін вице-премьер Ұлттық экономика министрлігіне аталған индекстің құрамдас бөліктеріне талдау жүргізуді және олардың өсу қарқынын тежеу бойынша ұсыныстар дайындауды тапсырды. Инфляцияны ауыздықтау жөніндегі келесі кеңес екі аптадан кейін өтеді деп жоспарлануда.

01.11.2024, 16:38 104246

Бектенов: Бизнеспен сындарлы диалог - инвестициялық саясаттың басым бағыттарының бірі

Дөңгелек үстел шетелдік инвесторлар кеңесі отырысының қисынды жалғасы саналатынын және бизнес-қоғамдастықпен тығыз диалог құруға бағытталған

Премьер-министр Олжас Бектенов Жаһандық инвестициялар бойынша VII қазақстандық дөңгелек үстелге қатысты (KGIR-2024), деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.

Алаңда ауыл шаруашылығы, тамақ өнеркәсібі, энергетика және тау-кен өндіру салалары, қаржы секторы салаларындағы жетекші халықаралық және қазақстандық компаниялар басшыларымен бірге 500-ден астам бизнес өкілі, сондай-ақ отандық кәсіпкерлік сала өкілдері, инвесторлар жиналды. Пленарлық сессия "Жаһандық инвестициялық үрдістер: болашаққа көзқарас" тақырыбына арналды.

KGIR жұмысын аша отырып, Олжас Бектенов дөңгелек үстел Мемлекет басшысының төрағалығымен өткен Шетелдік инвесторлар кеңесі отырысының қисынды жалғасы саналатынын және бизнес-қоғамдастықпен тығыз диалог құруға бағытталғанын атап өтті.

Қазақстан Үкіметі Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау үшін қолайлы инвестициялық ахуалды қалыптастыру бойынша жүйелі жұмыс жүргізуде. Бүгінде елімізде 14 арнайы экономикалық аймақ жұмыс істейді, онда инвесторлар үшін салықтық және кедендік преференциялар көзделген, шетелдік жұмыс күшін жалдау рәсімі жеңілдетілген, бизнес үшін әкімшілік кедергілер азайтылған. Кәсіпкерлердің мәселелерін жедел шешу үшін Үкімет жанындағы Инвестициялық штаб тұрақты негізде жұмыс істейді. Басым инвестициялық жобалар үшін рұқсат беру рәсімдерінен өтуді жеделдететін "Жасыл дәліз" немесе Fast-track тетігі іске қосылады. Отандық және шетелдік инвесторлардың құқықтары мен мүдделерін барынша қорғауды қамтамасыз ету үшін жағдайлар жасалған. Мәселен, шетелдік бизнеске АХҚО-да ағылшын құқығы мен ұлттық құқықтық жүйе арасында таңдау мүмкіндігі берілді.

KGIR қатысушылары елімізде жобаларды іске асыру тәжірибесін бөлісіп, ынтымақтастықтың одан әрі келешегін атап өтті.

China Energy Investment Corporation бас директорының орынбасары Янь Гочуань энергетика саласындағы ынтымақтастықтың маңызын атап өтіп бірлескен жобалардың әлеуетіне сенім білдірді: "Біз энергетика саласында көмірді әзірлеу және экологиялық таза пайдалану, жаңа энергетика, инфрақұрылымды қолдау жөніндегі қазақстандық жобаларға белсенді қатысу үшін озық технологияларымызды, кәсіби әлеуетімізді және тамаша басқару командасын толық көлемде пайдаланатын боламыз. Біз үшін Қытай мен Қазақстан арасындағы достық ынтымақтастыққа өз үлесімізді қосу маңызды".

AstraZeneca-ның халықаралық биофармацевтика өңірі бойынша вице-президенті Нитин Капур өз сөзінде Қазақстанның Орталық Азия фармацевтикалық нарығындағы басты ойыншы ретіндегі маңызына тоқталды. Компанияның жергілікті өндірісті және инновациялық шешімдерді дамыту жөніндегі күш-жігері атап өтілді.

Қазақстан Орталық Азиядағы AstraZeneca бизнесінің локомотиві саналады және жаһандық биофармацевтикалық компания ретінде біз Қазақстан Үкіметінің өңірдегі фармацевтика өнеркәсібінің орталығына айналуға қатысты өршіл мақсатын қолдаймыз", - деді Нитин Капур.

Сондай-ақ пленарлық сессия барысында Power International Holding президенті Рамез Әл-Хаят, Fufeng Group Limited Директорлар кеңесінің төрағасы Ли Сюэчунь, ACWA Power бас атқарушы директоры Марко Арчелли, Carlsberg Group" Еуропа, Үндістан елдері бойынша атқарушы вице-президенті Ларс Леманн, Alstom компаниясының Африка, Таяу Шығыс және Орталық Азия өңірлері бойынша президенті Эндрю Делеони және Еуропалық қайта құру және даму банкінің (ЕҚДБ) банк операциялары жөніндегі вице-президенті Маттео Патроне сөз сөйледі.

Премьер-министр еліміздің маңызы басым бағыты өнеркәсіпті дамыту екенін атап, шетелдік компанияларды қазақстандық бизнес-қоғамдастықпен тығыз әріптестікке шақырды.

Қазақстан Үкіметі тұрақты және болжамды инвестициялық ахуалды қолдау үшін бар күшін салады. Жобаны іске асырудың әрбір кезеңінде инвесторлармен тікелей өзара іс-қимыл жасауға үлкен мән береміз, сіздердің құқықтарыңызды қорғауға басымдық берілген. Отандық компаниялар ірі инвесторлармен жеткізу тізбегінде жұмыс істей отырып, тәжірибе жинап, сапа стандарттарын арттыратын болады. Мультипликативті ірі инвестициялық жобалар әртараптандырылған экономикалық экожүйенің қалыптасуына ықпал ете отырып, ШОБ белдеуінің дамуына әсер етеді. Біз Қазақстандағы шетелдік өндірістердің дамуымен өнімдердегі қазақстандық қамтудың үлесін арттыруға талпынатын боламыз. Қазақстандағы кадрларды қолдау мәселесіне ерекше көңіл бөлінеді. Біз шетелдік инвесторлардың барлық деңгейде жергілікті мамандарды белсенді түрде еңбекпен қамтуын құптаймыз әрі қолдаймыз. Қазақстан Үкіметі тұрақты және болжамды инвестициялық ахуалды қолдау үшін бар күшін салады", - деп атап өтті Олжас Бектенов.

KGIR-2024 қорытындысы бойынша жалпы сомасы $7 млрд болатын 32 құжат пакетіне қол қойылды, оның ішінде Премьер-министрдің қатысуымен:

Ақмола облысы әкімдігі, KAZAKH INVEST және Dalian Hesheng Holding Group арасындағы бидайды терең өңдеу бойынша құны $650 млн болатын стратегиялық ынтымақтастық туралы келісім;

ҚР Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі, KAZAKH INVEST және CHN Energy арасындағы көмір химия өнімдерін өндіру бойынша $4 млрд-қа стратегиялық ынтымақтастық туралы келісім;

Orhun Medical" ЖШС мен Қазақстан Үкіметі арасындағы ҚР денсаулық сақтау саласының медициналық қызметтері мен инфрақұрылымын жақсарту бойынша $80 млн-ға инвестициялық келісім;

SILK WAY ENERGY LTD" мен ҚР Үкіметі арасындағы Жетісу облысының Панфилов ауданында тәулігіне 1 000 000 нм3 қуат тұтынатын табиғи газды сұйылту зауыт салу туралы жалпы құны $305 млн-ды құрайтын инвестициялық келісім;

НК "ҚТЖ" АҚ мен "Транспортейшн Глоубэл Эл-Эл-Си" арасындағы теміржол машина жасау саласында цифрландыру мен жасанды интеллект элементтерін енгізу бойынша жобаны іске асыру туралы келісім;

Carlsberg Kazakhstan" ЖШС мен Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі арасындағы елімізде алкогольсіз сусындар шығаратын зауыт салу бойынша жалпы құны $100 млн базалық қағидаттар туралы негіздемелік келісім;

Шин-Лайн" ЖШС мен Қазақстан Сыртқы істер министрлігі арасындағы әлемнің жетекші компанияларының қатысуымен Алматы облысында азық-түлік кластерін құру туралы базалық қағидаттар туралы негіздемелік келісім (35 өндіріс орны пысықтауда);

Қостанай облысының әкімдігі мен "Tech Digital" ЖШС арасындағы алюминий қорытпаларынан жасалған жоғары сапалы шыбықтар мен профильдер өндіру саласындағы базалық қағидаттар туралы келісім;

Батыс Қазақстан облысының әкімдігі мен "Hyundai Solar KZ 777" ЖШС арасындағы құны $167 млн болатын күн электр стансасын, қалдықтарды өңдеу кешенін, қоқыс жағу кешенін, модульдік жылыжай кешенін салу жөніндегі ынтымақтастық туралы меморандум;

QazaqGaz" ҰК" АҚ мен CNPC арасындағы "Солтүстік 1" блогындағы геологиялық барлау жұмыстарының әлеуетін зерттеудің бірлескен жоспары;

Отбасы банкі" АҚ мен Азия даму банкі арасындағы елімізде инклюзивті және жасыл тұрғын үйді қаржыландыруды ілгерілету жобасы бойынша өзара түсіністік туралы меморандум.

Пленарлық сессия шеңберінде үздік инвестор-компаниялар: өнеркәсіптік, медициналық газдар және инжиниринг саласындағы Linde Gas GmbH кәсіпорны, Shin-Line азық-түлік өндірісі, KazFoodProducts дәнді дақылдарды терең өңдеу және кондитерлік өнімдерді өндіру жөніндегі компаниялар тобы, Enhun Medical денсаулық сақтау саласындағы компаниялар тобы, Jiaxin International Resources Investment вольфрам кендерін игеру жөніндегі кәсіпорын, Alstom теміржол машина жасау кәсіпорны, Zerde-Ceramics Aktobe фарфор плиткаларын шығаратын зауыт, Zharkent Starch Plant жүгері өңдеу кәсіпорны, Қазақстанның жетекші теміржол кластері Railways Systems KZ, Сarlsberg Group сыра қайнату компаниясы атап өтілді.

"Қолжетімді интернет" ұлттық жобасын іске асыруға шамамен 560 млрд теңге бөлінеді

тақырып бойынша жаңалықтар

Ең көп оқылғаны

Өзекті

Қаржы министрлігі мемлекеттік қызметшілерге берілетін сыйақы туралы мәлімдеме жасады