Жыл сайын 1 трлн теңгеден астам қаражат бизнеске жетпей қалады
Сурет: Depositphotos
ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайыловтың төрағалығымен өткен Үкімет отырысында тауар биржаларын дамыту мәселелері қаралды, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
Сауда және интеграция министрі Арман Шаққалиев баяндағандай, Мемлекет басшысының тапсырмасын іске асыру үшін биржалық сауда мәселелері бойынша жаңа заң жобасы әзірленді. Онда биржаларға қойылатын реттеуші талаптарды күшейту, жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алу рәсімдерін айналып өту мүмкіндігін болдырмау және бизнес үшін тауар биржаларына шығу бойынша кедергілерді жою шараларын қарастырады.
Бұдан басқа, көмір, бидай, мұнай өнімдері және бірқатар әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерін сату конкурстық негізде Үкіметтің шешімімен айқындалатын арнайы тізімге енгізілген тауар биржаларында ғана жүзеге асырылатын болады. Бұл аталған тауарларға ашық баға белгілеуді қамтамасыз етуге, сондай-ақ ел ішінде де, сыртқы экономикалық қызметте де тауар ағынын бақылауға мүмкіндік береді.
Биржаға шығуды ынталандыру ретінде: отандық өндірушілер үшін - ҚҚС төлеу кезінде есепке алу әдісін қолдану; Ұлттық экспорттаушылар үшін - ҚҚС қайтарудың жеңілдетілген тәртібін енгізу, мысалы, 5 күнге дейін; ҚТЖ-мен бірлесіп, биржалық мәміле жасалған жағдайда логистикаға арналған теміржол тарифтерін қайта қарау ұсынылады.
Премьер-Министр қазіргі таңда Қазақстанда астық, мұнай өнімдері, көмір және басқа да тауарлар бойынша сауда-саттық жүргізетін 10 тауар биржасы бар екенін атап өтті. Сонымен қатар биржаның басты міндеті - ашық нарықтық баға мен бәсекелестікті қамтамасыз ете отырып, сауданы ұйымдастыру.
Біз биржалық саудаға үлкен үміт артып келдік. Соңғы 5 жылда заңнама 2 рет өзгерді. Соған қарамастан, биржалар әлі күнге дейін нарықтағы өз қызметін толықтай орындай алған жоқ", - деді Әлихан Смайылов.
Премьер-Министр сауда-саттықтың құқықтық базасын және оның қатысушыларына қойылатын талаптарды түбегейлі қайта қарау қажеттігін Мемлекет басшысы көтергенін атап өтті. Бұл орайда, негізгі проблеманың бірі жер қойнауын пайдаланушылардың тауар биржаларын өз мүдделеріне қарай пайдаланып кетуі болып отыр.
Бүгінде биржалық сауданың негізгі бөлігі жергілікті қамтуды сақтау жөнінде міндеттемелері жоқ дәл осындай сатып алуларға қызмет көрсетуге бағытталған. Нәтижесінде әр жыл сайын 1 трлн теңгеден астам қаражат біздің бизнеске жетпей қалады. Бұлай болмау керек. Жер қойнауын пайдаланушылардың сатып алулары ел мүддесіне жұмыс істеуі тиіс. Жергілікті қамтуды кеңейтіп, өндірісті әртараптандырудың маңызы өте зор", - деп атап өтті Әлихан Смайылов.
Тауар биржаларын микрокәсіпкерлік субъектілеріне жатқызу тағы бір проблемаға айналып отыр. Бұл оларға аз салық төлеуге және тексерулерден құтылып кетуге мүмкіндік беріп отыр.
Анықталған кемшіліктердің барлығы жаңа заңнама шеңберінде жойылуы тиіс", - деп атап өтті Премьер-Министр.
Әлихан Смайылов 2 күн ішінде биржалық тауарлар мәселесі бойынша заң жобасына Үкімет қорытындысының жобасын келісуді, қазіргі әлемдік стандарттарды ескере отырып, тауар биржаларын бағдарламалық қамтамасыз етудегі ақпараттық қауіпсіздікті арттыру мәселесін пысықтауды және Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекске тауар биржалары мен оның қатысушыларының жауапкершілігін қатаңдату бойынша түзетулер топтамасын әзірлеуді тапсырды.
Ұлттық экономика, Көлік министрліктерімен және "Самұрық-Қазына" қорымен бірлесіп, биржалық тауарларды, оның ішінде биржалық сауда-саттық механизмі арқылы экспортқа сатуды ынталандыру бойынша шаралар кешенін әзірлеу қажет", - деп түйіндеді сөзін Үкімет басшысы.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
тақырып бойынша жаңалықтар
2024 жылдың 10 айында Қазақстанның теңіз порттары арқылы 6,2 млн тонна жүк тасымалданды
2024 жылдың 10 айында Қазақстанның теңіз порттары арқылы 6,2 млн тонна жүк тасымалданды. Бұл туралы ҚР Көлік министрлігінің теміржол және су көлігі комитеті хабарлады.
Өткен жылмен салыстырғанда теңіз көлігі арқылы тасымалдау көлемі 3 % - ға, оның ішінде транзиттік жүктерді тасымалдау 18 % - ға өсті. Құрық паром кешені арқылы жүк автокөлік құралдарын өңдеуде 22 %-ға өсу байқалады. Ақтау порты арқылы өткен 27 мыңға жуық контейнерді қоса алғанда "Шығыс-Батыс" транзиттік қатынасындағы контейнер тасымалының көлемі 84 % - ға ұлғайған.
Сондай-ақ, биыл Құрық портының "Саржа" терминалы аталған кезеңде Түркия мен Иран бағытында шамамен 55 мың тоннаға жуық жүк (түсті металдар, аммофос, арпа) өңдеді. Сонымен қатар, Құрық портының "Ерсай" теңіз терминалынан 2024 жылы Қазақстан арқылы Әзірбайжаннан Өзбекстанға транзитпен 153 габаритті емес жүк тасымалданды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Ислам даму банкі Қазақстанның су саласына $1,15 млрд инвестиция салады
Ислам даму банкі Қазақстанның су саласына $1,15 млрд инвестиция салады, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.
Тараптар Бакуде өтіп жатқан БҰҰ-ның Климаттың өзгеруі жөніндегі конференциясында (COP29) тиісті келісімге қол қойды. Премьер-министрдің орынбасары - ұлттық экономика министрі Нұрлан Байбазаров бұл Ислам даму банкінің тарихындағы қаржыландырған ең көлемді жобасы екенін атап өтті.
Сонымен қатар Ислам даму банкі (ИДБ) Қазақстанның су саласын дамытуға $3,5 млн көлемінде өтеусіз грант бөлді.
Сондай-ақ ИДБ Су ресурстары және ирригация министрлігі әзірлеген "Климат өзгерісіне төзімді су ресурстарын дамыту" жобасын іске асыруға қатысады. Бұған дейін тараптар Жобаның бірінші кезеңі бойынша келіссөздер хаттамасына қол қойған болатын.
Қаржыландырылатын жобаның бірінші кезеңі Астана су қоймасын толықтыру жөніндегі жобаны қоса алғанда, 4 жаңа су қоймасын салуды және жұмыс істеп тұрған 4 су қоймасын реконструкциялауды, 115 каналды реконструкциялауды және күрделі жөндеуді қарастырады. Құрылыс жұмыстары Ақмола, Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Түркістан, Батыс Қазақстан, Жетісу облыстарында және Астана қаласында жүргізіледі.
Бұдан басқа, жоба ИДБ мен Министрлік арасындағы Қазақ Су шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының Су және өзен бассейндерінің мәселелерін зерделеудегі техникалық ынтымақтастықты, сондай-ақ су ресурстарының ақпараттық-талдау орталығы үшін ерте ден қою жүйелерін енгізуді бағалауды көздейді.
Оның ішінде "Қазсушар" республикалық мемлекеттік кәсіпорнын техникалық жарақтандыру және су ресурстарын басқаруды жетілдіру үшін автоматтандыру орталығын салу жоспарлануда.
Мемлекет басшысы су саласына инвестиция тартудың маңыздылығын бірнеше рет атап көрсетті. Біздің алдымызда су инфрақұрылымын жаңғырту және болып жатқан климаттық өзгерістерге бейімдеу міндеті тұр. Ислам даму банкі сияқты беделді институттың қаржыландыруы елімізге деген жоғары сенімді, жүргізіліп жатқан инвестициялық саясат пен әлеуметтік-экономикалық реформаларды куәландырады", - деп атап өтті Нұрлан Байбазаров.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Қазақстанға Шаньдундағы "Қытай-ШЫҰ" сауда-экономикалық аймағында 600 шаршы метр алаң бөлінеді
Қазақстанға Шаньдундағы "Қытай-ШЫҰ" сауда-экономикалық аймағында 600 шаршы метр алаң бөлінеді, деп хабарлайды ҚР Сауда және интеграция министрлігінің баспасөз қызметінен.
Қазақстанға Шаньдун провинциясының Циндао қаласында орналасқан "Қытай-ШЫҰ" өңірлік сауда-экономикалық ынтымақтастығының пилоттық аймағында өтеусіз негізде 250-ден 600 шаршы метрге дейінгі алаң берілетін болды. Аталған келісім Қазақстан Республикасының сауда және интеграция министрі Арман Шаққалиевтің Қытайға жұмыс сапарының нәтижелерінің бірі болды. Сондай-ақ, министр Шаққалиев бастаған делегация Шаньдун провинциясының губернаторы Чжоу Найсянмен кездесті. Келіссөздердің негізгі тақырыбы Қазақстан мен Шаньдун арасындағы сауда-инвестициялық ынтымақтастықты нығайту болды.
Шаньдун өңірін 100 млннан астам халық мекендейді. Шаньдун Қытайдағы экономикасы әлдеқайда дамыған аймаққа жатады. Экономиканың негізін автомобиль, электроника, нефтехимия, металлургия және ауылшаруашылығы салалары құрайды. Маңызды ауылшаруашылық өнімдеріне бидай, жүгері және көкөніс кіреді.
Кездесу барысында сөз алған Шаньдун провинциясының губернаторы Чжоу Найсян Қазақстанмен ынтымақтастықты одан әрі дамытуға дайын екенін айтты.
Осы жылдың бірінші тоқсанында Қазақстаннан Шаньдунға экспорт көлемі 8 млрд юаньді құрады. Шаньдундық 45 компания Қазақстанға 2 млрд юань көлемінде инвестиция құйды. Министр мырза сіздің бұл сапарыңыз Қазақстан мен Шаньдун провинциясыарасындағы қарым -қатынасты одан әрі нығайтуға серпінбереді деп сенемін" - деді ол.
ҚР Сауда және интеграция министр Арман Шаққалиев Шаньдун губернаторының ыстық ықыласына ризашылығын білдіре отырып, екі ел Президенттерінің алға қойған тапсырмасына тоқталды.
Қазақстан мен Қытай мәңгілікке стратегиялық әріптес болып табылады. Біздің қарым-қатынасымызда жаңа алтын отыз жылдықты аштық. Өткен жылдың қортындысы бойынша Қытай Қазақстанның нөмірі бірінші сауда әріптесі болды. Екі ел арасындағы тауар айналымы 41 млрд АҚШ долларын құрады. Екі елдің көшбасшылары тауарайналымын 80 млрд АҚШ долларына дейін жеткізумақсатын қойды. Біз үшін экономикасы қарқынды дамыпжатқан Шаньдун провинциясы үлкен қызығушылық тудырып отыр", - деді министр.
Одан әрі қазақстандық делегация Шаньдун провинциясының "Shandong Hi-Speed Group", "Shandong Energy Group", "G-WEIKE", "Lingong Heavy Machinery", "Tsingtao" сияқты жетекші компанияларында болды. Аталған компаниялардың өндірістік қуаттарымен танысып, тау-кен және логистика салаларындағы ынтымақтастықтың ықтимал бағыттарын талқылады.
Tsingtao Beer Group" компаниясымен ауыл шаруашылық өнімдерін жеткізу мәселесі талқыланды. Сонымен қатар шиікзаттық емес экспортты ілгерлітеу мақсатында Семейдегі сыра зауытын қайта жандандыру мәселесі сөз болды. Осы зауыттан шыққан өнім Қазақстан нарығын ғана емес, Орталық Азия және ЕАЭО кіретін елдерді де қамтуға мүмкіндік береді.
Шаньдун Қытайдағы көлік жүйесі дамыған өңір болып табылады. Провинция Бейжің, Шанхай және тағы басқа қалалармен жоғары жылдамдықтағы теміржолдарымен байланысады. Әлемдік нарықтарға экспорттық өнімдерді жіберіп отырған Циндао мен Яньтае порттары халықаралық саудада маңызды рөл ойнайды.
Ал Цзинань қаласының мэрі Юй Хайтенмен кездесу барысында жоғары жылдамдықты темір жол бағыты және өнеркәсіптік кооперация, жасыл энергетика, мәдени-гуманитарлық салалардағы ынтымақтастық перспективалары талқыланды.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.
Мұнай-газ-химия өнімдерін өндіру көлемі 170 пайызды құрады
Ағымдағы жылдың 10 айының қорытындысы бойынша мұнай-газ-химия өнімдерін өндіру көлемі 460,7 мың тоннаны немесе өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 171,2%-ды құрады (2023 ж. - 269 мың тонна). Саланың барлық өнімдері бойынша өсім байқалады, деп хабарлайды ҚР Энергетика министрлігінің баспасөз қызметінен.
Оның ішінде:
метил-терт-бутил эфирі - 37,3 мың тонна немесе өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 14,6% (2023 ж. - 33,1 мың тонна);
полипропилен - 241 мың тонна немесе өткен жылдың сәйкес кезеңіне 56% (2023 ж. - 154,1 мың тонна);
- бензол - 26,6 мың тонна немесе өткен жылдың сәйкес кезеңіне 33% (2023 ж. - 20 мың тонна);
- параксилол - 109,4 мың тонна 6 есеге ұлғайды (2023 ж. - 17,8 мың тонна);
майлау материалдары - 46,2 мың тонна немесе өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 105,2% (2023 ж. - 43,9 мың тонна).
Өнімді өткізудің негізгі нарықтары ЕО, ТМД, Қытай, Түркия, Ресей елдері болып табылады.
Сондай-ақ салада қуаттылығы жылына 305 мың тоннаға дейін бутадиен және оның туындыларын, полиэтиленді өндіру бойынша жобалар іске асырылуда, іске қосу мерзімі 2030 жылға дейін жылына 1 250 мың тонна.
Осылайша Министрлік мұнай-газ секторын шикізаттық бағыттан қосылған құны жоғары өнім шығаруға, яғни мұнай-газ-химиясы өнеркәсібін дамытуға қайта бағдарлау бойынша жұмыс жүргізуде.
Ақпаратты пайдаланған жағдайда Kazakhstan Today ақпараттық агенттігіне гиперсілтеме жасау міндетті. Kazakhstan Today Ақпараттық агенттігінің материалдарына авторлық құқық.