ҚР Премьер-министрі Олжас Бектеновтің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында мемлекеттік органдар жұмысында жаңа цифрлық технологиялар мен жасанды интеллект ендіру мәселесі қаралды. Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Жаслан Мәдиев бұл бағыт бойынша атқарылып жатқан жұмыстар туралы баяндады, деп
хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.
Өз кезегінде министр цифрландыру жүйесі арқылы бүгінде ешкімді таңғалдыру мүмкін емес екенін, себебі, проактивті қызмет көрсету енгізілгендіктен әр азамат ұялы телефонында түрлі қызметтке санаулы минуттарда қол жеткізе алатынын айтты. Алайда, бұнымен тоқтап қалуға болмайтынын жеткізді.
Әлемде жасанды интеллект қарқынды дамып келеді. Біз де осы технологияны мемлекеттік қызметтерге енгізудің қажеттілігін түсініп отырмыз. Жасанды интеллектіні азаматтар және бизнес салаларына енгізу еліміздің экономикалық көрсеткіштеріне елеулі әсер етеді. Экономика тиімдірек болады, еңбек өнімділігі артып, білім экономикасы дамиды", - деп түсіндірді спикер.
Сондай-ақ Жаслан Мәдиев азаматтар, бизнес, мемлекеттік басқару салаларында жасанды интеллектіні енгізу жұмыстарының қалай басталып жатқаны және Қазақстанда жасанды интеллектіні дамытудың келешегі туралы баяндады. Оның айтуынша, бүгінде цифрландыру қоғамдық өмірдің барлық саласын қамтып отыр, бұл - денсаулық сақтау, білім беру, жұмысқа орналастыру, құқықтық қолдау. 2023 жылы 44 млн-нан астам қызмет көрсетілген.
Қазіргі таңда цифрландырудың ең жарқын мысалы - цифрлық құжаттар бүгінде толыққанды физикалық құжаттарға теңестірілді. Азаматтар ел ішінде ұшақтарда, пойыздарда ешқандай физикалық құжатсыз, тек цифрлық құжаттардың негізінде еркін жүре алады. Биыл бұл қызмет 200 млн-нан астам рет көрсетілген. Тағы бір мысал - онлайн нотариус. Азаматтар Қазақстаннан тыс жерде болған күннің өзінде онлайн түрде қызмет ала алады. Мұндай қызметтер 170 мыңнан астам рет көрсетілді.
Біз проактивті қызметтерді енгізуді бастап кеттік. Бұл - азаматтар өздері тиісті мекемеге жүгінбей-ақ автоматты түрде көрсетілетін қызметтер. Мемлекет басшысының тапсырмасымен біз әлеуметтік әмиянды енгіздік", - деп мәлімдеді министр.
Әлеуметтік әмиян - мемлекеттік қолдаудың атаулы шаралары құралының алғашқы екі қызметі басталды:
1. Оқушыларды тегін ыстық тамақпен қамту.
2. Тегін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету.
Бүгінде елімізде 2000-нан астам мектепте білім алып жатқан 703 мыңнан астам оқушы тегін ыстық тамақпен қамтылып отыр. Мемлекеттік дәріханалар жүйесі проактивті қызметтермен 100% қамтамасыз етіліп, 1,5 млн-нан астам рецепт өңделіп, берілді.
Дегенмен, кейбір азаматтар қызметті қолдануда ыңғайсыздыққа тап болатынын байқадық. Олар қызметтерді қосымшадан іздеу, сілтемені көру сияқты процестерді қиынсынады. Оларға әлі де ХҚКО-ға барған жеңілдеу. Сондықтан бұл жерде жасанды интеллектті енгізу қажет деп санаймыз. Цифрландыру азаматтар өмірінің барлық саласын қамтығанымен, біз жасанды интеллект негізінде виртуалды көмекшілерді енгізу бойынша жұмысты бастадық. Біз жасанды интеллектті азаматтар үшін енгізудеміз. Енді бизнес те шеттеп қалмауы тиіс", - деді спикер.
Жаслан Мәдиев бизнеске көмек ретінде цифрландыру бойынша көптеген жұмыстар атқарылғанын атап өтті. Ол бүгінде ЖК, ЖШС ашу, рұқсаттарды алу өте оңай екенін, отандық тауар өндірушілерге қолдау көрсетіліп, есеп беруді автоматтандыру және қысқарту жүзеге асырылып жатқанын жеткізді.
Сонымен қатар адамның араласуынсыз тексерулер санын 2 есе қысқартуға мүмкіндік беретін тәуекелдерді басқару жүйесі енгізілді. Биыл ғана 60 мың тексеру жүргізілді.
Үкіметтің басым бағыты - отандық тауар өндірушілерді қолдау бойынша деректермен үлкен жұмыс жүргізілді. Бүгінде 40-тан астам деректер базасы біріктірілді, бұл базада кәсіпорынға қатысты 2 мыңнан астам көрсеткіш бар. Бұл деректер мемлекеттік қолдау шараларын көрсету үшін пайдаланылуда. Біз деректер базалары мен дэшбордтарды жүктеп, талдамалық анықтамалар, әрекетке ұсыныстар мен көрсеткіштердің өсуіне немесе төмендеуіне әсер еткен факторларды аламыз", - деді ол.
Мәселен, 2023 жылы отандық тауар өндірушілердің сатып алуы өткен жылмен салыстырғанда 50%-ға өскен. Сонымен қатар жасанды интеллект сатып алуларда 3,5 трлн теңге көлеміндегі қосымша әлеуетті анықтаған. Осылайша, бизнеске жасанды интеллектінің қалай көмектесетіні айқындалды.
Спутниктік шешімдер бойынша жасанды интеллект көмегімен заңсыз қоқыстар, жерді басып алу, орманды заңсыз кесу фактілері анықталады. Цифрлық отбасы картасы шеңберінде 6 млн-нан астам отбасы цифрландырылып, мәліметтер мемлекеттік басқаруда пайдаланылады. Жасанды интеллект талдамалық мәліметтер береді, бұл деректер апта сайын әкімдіктерге жолданады.
Жасанды интеллектіні дамыту үшін бүгінде инновациялық экожүйе құрылып отыр. Астана Хаб базасында стартаптарды қолдау жұмыстары жүргізіліп жатыр. Біз елімізде жасанды интеллектіні дамыту үшін Үкіметте 5 жылдық тұжырымдаманы қабылдадық. Аталған тұжырымдама бойынша бірнеше маңызды бағыт бар. Біріншісі, суперкомпьютерлік кластерді, суперкомпьютерлік инфроқұрылымды дайындау. Екіншісі, заңнамалық актілерді шығару. Үшіншісі, адами капиталды дамыту. Келесі жылы қарқынды түрде осы бағыттарды пысықтаймыз", - деп қорытындылады сөзін спикер.
