Қазақстанда президенттікке кандидаттарды ұсыну аяқталды

ҚР Премьер-министрі Олжас Бектеновтің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында экономиканың нақты секторын қаржыландыру мәселсі қаралды, деп хабарлайды Үкіметтің баспасөз қызметінен.

Жиын жаңа өнеркәсіп және құрылыс министрі Ерсайын Нағаспаевтың ант беру рәсімімен басталды. Премьер-министрдің орынбасары - ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин қаржыландырудың негізгі тәсілдерін ұсынды, ал салалық министрлер көлік, өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, энергетика және сумен жабдықтау сияқты негізгі салалардағы шаралар туралы, сондай-ақ қаржы блогының өкілдері де баяндама жасады.

Экономиканың нақты секторын қаржыландыру - серпінді экономикалық өсудің аса маңызды факторы. Премьер-министр Олжас Бектенов бұған бүгінде бірқатар өзекті мәселе - инвестициялық жобаларды пысықтау кезінде мемлекеттік органдардың сылбыр қимылы, бизнеске берілетін ұзақмерзімді несиелеудің жетіспеушілігі және мемлекеттік қаржы институттары мен екінші деңгейлі банктер арасындағы бәсекелестік кедергі келтіріп отырғанын атап өтті. Мемлекеттік даму институттары жобаларға негізінен өздері қаржы бөліп келеді. Бұл банктердің нақты секторға деген қызығушылығын төмендетеді.

Үкімет биыл экономиканың нақты секторындағы жобаларды уақтылы қаржыландыруды қамтамасыз ету үшін барлық қажетті шараларды қабылдайды", - деп атап өтті Олжас Бектенов.

Осы мәселелерді шешу мақсатында:

мемлекеттік кепілдікті қолдану аясын кеңейту;

шағын және орта бизнеске арналған кепілдік беру қорын құру;

мемлекеттік даму институттары мен екінші деңгейлі банктер арасындағы бәсекелестікті қамтамасыз ету.

Премьер-министр мемлекеттік органдар мен банк секторын үйлесімді әрі нәтижелі жұмыс істеуге шақырды. Осыған байланысты Олжас Бектенов мемлекеттік органдарға инвесторларға барынша қолдау көрсетуді және инвестициялық жобалардың іске асырылуын бақылауды тапсырды. Әкімдіктер инвестициялық жобаларды жүзеге асыру үшін қажетті инфрақұрылымның уақтылы іске қосылуын қамтамасыз етуі тиіс. Жергілікті бюджеттер қаражатын белсенді түрде тарту қажет. Қаржы министрлігі де басым жобаларды уақтылы қаржыландыруды қамтамасыз етуі тиіс.

Екінші деңгейдегі банктер нақты секторды қаржыландыруға белсенді қатысып, сауда және тұтыну несиелерін беріп қана қоймай, өнеркәсіптік және инфрақұрылымдық жобалармен де жұмыс істеуге әзір болуға тиіс. Мемлекет өз кезегінде субсидиялау, кепілдік беру және қайта қаржыландыру құралдарымен қамтамасыз етуге дайын. Мемлекеттік институттар мен банктер арасындағы тепе-теңдікті қамтамасыз ету керек. Мемлекеттік қаржы құрылымдарыт екінші деңгейдегі банктердің қызметін қайталамай, олардың қаржыландыру ісіне қатысуы үшін жағдай жасауы қажет. Сондай-ақ жеке инвестиция құралдарын, оның ішінде корпоративтік облигациялар шығаруды және мемлекеттік-жекеменшік әріптестік тетіктерін дамытуға бағытталуы тиіс. Министрліктер, әкімдіктер, квазимемлекеттік сектор мен банктер ұлттық экономиканың сапалы әрі қарқынды өсуі үшін барлық ресурстарды жұмылдыруы қажет.

 

Шығыс Қазақстан облысында көктемгі су тасқынының алдын алу шаралары жүргізілуде. Қауіпті аймақтарда өзендердегі мұзды әлсірету үшін жарылыс жұмыстары ұйымдастырылып, су өткізу жүйелері тазартылып жатыр, деп хабарлайды Шығыс Қазақстан облысының әкімдігінің баспасөз қызметінен.

Шемонаиха ауданындағы Верх-Уба ауылы маңында мұздың қалыңдығы 60 см-ге дейін жеткендіктен, мамандар арнайы жарылыс жұмыстарын жүргізді. Бұл шара өзен арнасында мұз кептелістерін болдырмау үшін қажет болды. Нәтижесінде 10 692 шаршы метр аумақтағы мұз қабаты әлсіретілді. Жұмысқа ТЖД қызметкерлері, құтқарушылар, "KazExploService" ЖШС мамандары және жергілікті билік өкілдері қатысты.

Глубокое ауданында да осындай шаралар жүргізілді. Глубочанка өзенінің сағасында 3 232 шаршы метр аумақта мұз қабаты бұзылды. Сарапшылардың айтуынша, мұзды алдын ала бұзу - судың еркін ағуына мүмкіндік беріп, тасқын қаупін азайтады.

Глубокое кентінде және Белоусовка, Прапорщиково, Уварова, Прогресс, Черемшанка ауылдарында да дайындық жұмыстары жүріп жатыр. Бұл елді мекендерде арық жүйелері тазартылып, жаңа су арналары қазылуда. Сондай-ақ су басу қаупі бар аймақтарға қажетті материалдар жеткізілуде.

Мұндай іс-шаралар су тасқынының салдарын барынша азайтуға бағытталған және төтенше жағдайлар қызметінің тұрақты бақылауында өтеді. Мамандар қажетті шараларды уақтылы қабылдау үшін мұз жағдайын бақылауды жалғастыруда.

 

2025 жылғы ақпанда тұтыну бағаларының айлық индексі 1,5% құрады (2025 жылғы қаңтарда - 1,1%). Ақылы қызметтер - 2,1%, азық-түлік тауарларының бағасы - 1,5%, азық-түлік емес тауарлар 1% өсті, деп хабарлайды Қазақстанның Ұлттық статистика бюросының баспасөз қызметінен.

Тұрғын үй-коммуналдық қызметтер саласында төлемақы суық суға - 29,2%, орталықтан жылытуға - 6,2%, ыстық суға - 5,3%, домофонға - 4,7%, электр энергиясына 1,8% өсті. Монша қызметтері - 2,1%, дәрігерге алғаш қаралу қызметтері - 1,9%, шаштараздар мен сұлулық салондарының қызметтері 1,3% қымбаттады.

Азық-түлік тауарларынан баға қиярға - 12,7%, қырыққабатқа - 12,3%, картопқа - 16,4%, қызанаққа - 6,1%, қызылшаға - 5,1%, лимонға- 4,9%, сиыр етіне - 3,7%, сарымсаққа - 3,2%, картопқа, жүзімге - 3,1%, күнбағыс майына - 3 %, алмаға - 2,7%, қой етіне 2,3% өсті. Бағаның төмендеуі апельсинге - 2,2%, күрішке - 1,4%, жұмыртқаға - 1,2% қарақұмық жармасына 1% байқалды.

Ағымдағы жылдың ақпан айында тұрмыстық бұйымдарға баға 2,5%, автомобильдерге - 1,3%, құрылыс материалдарына - 1,1%, киім мен аяқ киімге 1% өсті. Баллондағы сұйытылған газ 10,5% қымбаттады.

Өңірлер ішінде ең жоғары айлық инфляция Астана қаласында - 2,9% (орташа республикалық деңгейден 1,4 п.т. жоғары), ең төмені Абай және Қызылорда облыстарында - әрқайсысында 0,7%-дан тіркелді.

Өңірлер бөлінісінде азық-түлік тауарларының ең жоғары бағасы Шымкент қаласында 3%, азық-түлік емес тауарлар - Маңғыстау облысында 2,5%, ақылы қызметтер - Астана қаласында 4% өсті.

2025 жылғы ақпанда жылдық мәнде инфляция деңгейі 9,4% құрады. Ақылы қызметтердің бағасы - 14,1%, азық-түлік емес тауарлардың бағасы - 8,7%, азық-түлік тауарларының бағасы 6,5% жоғарылады.

2024 жылғы ақпанмен салыстырғанда суық суға тарифтер - 70,7%, электр энергиясына - 21%, орталықтан жылытуға - 18,2%, су бұруға - 17,3%, ыстық суға - 14,5%, тарату желілері бойынша тасымалданатын газға - 13,2%, қоқыс шығаруға 11,1% жоғарылады. Теміржол жолаушылар көлігінің қызметтері - 20%, ұялы байланыс қызметтері - 19,5%, медициналық зертханалар мен рентген кабинеттерінің қызметтері - 18,4%, сәлемдемелер жіберу - 17,7%, дәрігерге алғашқы қаралу қызметі 15,5% қымбаттады.

Ноутбуктің бағасы - 67,2%, ас үй пеші - 55,4%, сымсыз құлаққаптар - 47,7%, планшет 46,8% қымбаттаған. Бағаның өсуі корвалолға - 33,2%, канефронға 26,9% байқалды. Азық-түлік ішінде картоп - 62,1%, пияз - 27,3%, қырыққабат - 20,2%, сарымсақ - 18,3%, қызылша 15,2% қымбаттаған. Керісінше, қарақұмық жармасы жылдық мәнде - 20,4%, сәбіз - 6,6%, күріш - 5,7%, жұмыртқа 5,3% арзандаған.

Инфляция деңгейін сипаттайтын тұтыну бағалары индексінің көрсеткіші ай сайын есептеледі. Бақылаулар қызметтер мен тауарлардың тарифтері мен бағалары - барлығы 508 позиция бойынша жүргізіледі. Инфляция бойынша динамикалық өзгерістерді 2018 жылдан бастап көрсеткіштер қамтылған арнайы әзірленген интерактивті дашбордта көруге болады.

2025 жылғы қаңтардан бастап тұтыну бағаларының индексін есептегенде азық-түлік тауарларының үлесі - 40,0%, азық-түлік емес тауарлар - 30,3%, ақылы қызметтер 29,7% құрады.

 

Алматыда өткен қорғаныс-өнеркәсіп кешені кәсіпорындары қауымдастығының III конференциясында қорғаныс ведомствосының басшысы генерал-полковник Руслан Жақсылықов мемлекеттік қорғаныс тапсырысын қалыптастыру мен орындаудың басымдықтарын айқындады, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің баспасөз қызметінен.

Конференцияға қатысушылар қорғаныс саласын дамытудың өзекті мәселелерін талқылады. Кәсіпкерлердің пікірінше, келісімшарттың бір жылдық мерзімі күрделі жұмыстарды, жоғары технологиялық тапсырыстарды орындау үшін жеткіліксіз. Іс жүзінде олар көптеген компоненттерді жеткізуді талап етеді, ал қазіргі кезде логистикаға қатысты мәселелер келісімшарт талаптарының бұзылуына әкеледі.

Қорғаныс министрі жасалатын келісімшарттардың мерзімін үш жылға дейін ұлғайтуды қарастыруды ұсынды, сонымен қатар ол мемлекеттік орган мен қорғаныс-өнәркәсіп кешендері кәсіпорындары қауымдастығының отандық өндірісті дамыту және жалған кәсіпкерлік, жасырын импорт пен бағаны негізсіз көтеру фактілерін анықтауға күш-жігерді біріктіруге шақырды.

Қорғаныс министрінің пікірінше, бұл мәселені құрамында Қорғаныс министрлігі, Бас прокуратура, ҚР Қаржы мониторингі агенттігі және "Атамекен" ҰКП өкілдері бар комиссия құру арқылы шешуге болады. Бұл комиссия өзін әскери мақсаттағы өнім өндірушілер ретінде көрсететін кәсіпорындарды тексереді. Одан өзге министр, шетелден технологияларды сатып алу кезінде де өндірісті одан әрі оқшаулау Қазақстанда болуы тиіс екенін атап өтті.

Сонымен қатар, қорғаныс ведомствосының басшысы Семей танк жөндеу зауытының базасында кластер құру қажеттігін мәлімдеді.

Конференция қорытындысы бойынша Қорғаныс министрлігі мен Қорғаныс-өнеркәсіп кешендері кәсіпорындарының қауымдастығы отандық қорғаныс саласын дамытудың бірыңғай стратегиялық тұғырнамасын әзірлеу үшін бірлескен комиссия құруға шешім қабылдады.

Қорғаныс министрі қауымдастық мүшелері көтерген барлық мәселелер өзекті болып табылатынын атап өтіп, бағаны реттеу мен келісімшарттардың мерзімдерін ұзарту жөнінде бірқатар тапсырмалар беретінін алға тартты. Сондай-ақ ол Қорғаныс министрлігі мен Қорғаныс-өнеркәсіп кешендері кәсіпорындары қауымдастығының өкілдері кіретін жұмыс тобы шеңберінде барлық проблемаларды шешуге болатынына сенім білдірді.

Естеріңізге сала кетсек, 2025 жылғы 13 ақпанда "Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру жөніндегі шаралар туралы" Президент Жарлығының қабылдануымен мемлекеттік қорғаныс тапсырысын қалыптастыру міндеттері Қорғаныс министрлігінің қарамағына берілді.

 

Мемлекет басшысы "Түркістан қаласының ерекше мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңына қол қойды, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.

Заңда еліміздің рухани, тарихи-мәдени, туристік орталығы және сәулет мұрасы ретіндегі Түркістан қаласының ерекше мәртебесі бекітілген.

Құжатта:

 - тарихи-мәдени мұраны сақтау - Қожа Ахмет Ясауи кесенесі мен басқа да ескерткіштерді қорғау;

 - археологиялық және ғылыми-реставрациялық жұмыстарды реттеу;

 - тарихи-мәдени мұраны қайта жаңғырту және ұлттық қолөнерді дәріптеу;

 - қорғау аймағында биіктігі мен сәулеті үйлеспейтін ғимараттарды салмау;

 - археологиялық ескерткіштердің резерватын құру;

 - мүгедектігі бар адамдарға қолжетімді инфрақұрылым және инклюзивті туризм құру арқылы қалада жайлы орта қалыптастыру;

 - қаланың бірыңғай келбетін - сәулет ерекшелігін сақтау үшін дизайн код енгізу;

- басқару мен бақылау үшін әкімдік пен мәслихат өкілеттігін кеңейту;

 - мемлекет тарапынан қолөнер шеберлерін қолдау мен көлік транзитін реттеу;

 - туризмді дамыту және тұрмыс сапасын арттырумен қатар қаланың тарихи ерекшелігін сақтау қарастырылған.

 

Биылғы жылдың 4 маусымынан бастап қазақстандық "Air Astana" әуе компаниясы Алматы-Дананг бағыты бойынша Вьетнамға жаңа бағыт ашуды жоспарлап отыр. Рейстер аптасына екі рет (сәрсенбі және сенбі күндері) Airbus A321LR ұшағымен орындалады, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Көлік министрлігінің баспасөз қызметінен.

Нәтижесінде, Қазақстан мен Вьетнам арасындағы рейстердің жалпы саны аптасына 32-ден 34-ке дейін артады.

Әуе қатынасының ашылуы екі ел арасындағы сауда-экономикалық, іскерлік және туристік ынтымақтастықты одан әрі дамытуға ықпал етеді деп күтілуде.

 

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқын Рамазан айының басталуымен құттықтады, деп хабарлайды Ақорданың баспасөз қызметінен.

Бұл - халқымыздың рухани өмірінде айрықша маңызы бар кезең.

Ораза кезінде сабырлылық пен қанағатшылдық, жанашырлық пен қамқорлық секілді ізгі құндылықтар ерекше дәріптеледі. Азаматтарымыз мұқтаж жандарға көмек беріп, қайырымдылық жасауға ұмтылады. Мұның бәрі ислам дінінің гуманистік идеяларынан бастау алады.

Халқымыз үшін дін мен дәстүр - бірін-бірі толықтырып, өзара сабақтасып жатқан егіз ұғым. Асыл дініміз де, ата дәстүріміз де жұртты жақсылық пен жасампаздыққа үндейді.

Биыл Рамазан айы Алғыс айту күнімен тұспа-тұс келіп отыр. Мұның зор символдық мәні бар. Мазмұны терең, мағынасы үндес қос мереке халқымыздың берекелі бірлігін одан әрі нығайта түсуге шақырады.

Оразадан оразаға аман-есен жете берейік!

Баршаңызға бақ-береке тілеймін!

Ниет қабыл болсын!", деген тілек білдірді мемлекет басшысы.

 

Байқоңыр ғарыш айлағында Министр Жаслан Мәдиев пен "Роскосмос" мемлекеттік корпорациясының бас директоры Дмитрий Бакановтың кездесуі өтті, де хабарлайды Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінен.

Келіссөздер барысында тараптар Қазақстан мен Ресейдің ғарыш саласын дамытудың стратегиялық бағыты болып табылатын бірлескен "Бәйтерек" жобасын жүзеге асырудың маңыздылығын атап өтті. Бұл жоба жаңа зымыран ұшыру инфрақұрылымын құруға бағытталған, ол болашақ зымыран тасымалдағыштарын ұшыруды қамтамасыз етеді. Кездесу барысында қатысушылар жоба жүзеге асырылып жатқан нысандарды аралап, оның іске асу барысымен танысты.

Сондай-ақ, биыл атап өтілетін Байқоңыр ғарыш айлағының 70 жылдығы ерекше назарға алынды. Кездесу барысында мерейтойға арналған негізгі іс-шаралар мен олардың ұйымдастыру мәселелері талқыланды.

Кездесу қорытындысы бойынша тараптар ғарышты зерттеу және ұшыру саласындағы әріптестікті одан әрі нығайтуға, сондай-ақ ғарыш инфрақұрылымын дамытуға және пайдалануға бағытталған бірлескен жобаларды іске асыруға мүдделі екендіктерін растады.

Еске салайық, Дмитрий Баканов 2025 жылдың 6 ақпанында "Роскосмос" мемлекеттік корпорациясының бас директоры болып тағайындалған болатын.